page0114

110

szczęki, łagodniejsze ukształtowanie oka i jego otoczenia, gładki łuk osłony czaszkowej, ogólna forma czaszki, stosunek pojedynczych kosteczek czaszki, zbliża głowę młodej małpy tak dalece do głowy dziecięcia, że podobieństwo to może być „zastraszająco" wielkie. Lecz z każdym miesiącem i rokiem staje się czaszka najbardziej do człowieka zbliżonych małp coraz niepodobniejszą do ludzkiej". Opisuje następnie czaszkę goryla, konstatując, że rozwój czaszki mózgowej daleko pozostaje w tyle po za rozwojem szczęk, wysuwających się naprzód w obrzydliwy sposób, z uzębieniem, któregoby wół mógł pozazdrościć gorylowi, a kończąc ten opis słowy: „Ze wszystkich części głowy, najmniej rośnie mózg u małpy", tak dalej powiada: „Jeżeli się tedy zważy, że mózg małp-ludzi (tj. najbardziej podobnych do człowieka), zawiera wszystkie główne części ludzkiego mózgu, że mózg noworodków ludzkich pod względem wielkości bardzo zbliżony (do mózgu małpiego), to widoczna, że rozwój małpy od pewnego czasu postępuje wręcz przeciwną drogą, aniżeli to ma miejsce u człowieka, że zatem małpa, nawet co się tyczy jej głowy, w dalszym swym rozwoju staje się coraz niepodobniejszą do człowieka. Nawet największa małpa, pozostaje przy mózgu dziecięcym (600 gramów), jakkolwiek jej uzębienie dosięga prawie uzębienia wołu. Jasne więc jak na dłoni, że przez ustawiczny rozwój, nie zrobi się nigdy z małpy człowiek". Na str. 27 jeszcze dodaje: „Nadzieja tych badaczy przyrody, którzy protoplastę ludzi szukają w małpie, jest pobożnem życzeniem przyszłości". (Die Hofthung der-jenigen Naturforscher, welche den Stammrater des Menschen in einem Aften suchen, ist daher in die Zukunft gerichtet)^J).

Pokazało się też dalej, że niektóre zwierzęta, a przede-wszystkiem słoń, mają zwoje o wiele liczniejsze i bardziej bogate, aniżeli u człowieka; natomiast bardzo „inteligentne" małpy, jak uistiti i saimiry, okazywały mózgi niemal zupełnie gładkie, fałdów pozbawione. Niemniej psy i konie nie bardzo

') „Menschen- und Aftenschadel“ str. 25, 27.

http://rcin.org.pl