128
2° Zatamowanie się, czyli zatrzymanie krwi w naturalnym jej obiegu, t. zw. ischemia (od la^e»v zatrzymać i ai|j.a).
Wreszcie 3° Hyperemia i ischemia równocześnie działające pierwsza na jedną część mózgu, druga na pozostałą połowę ').
Ischemia następuje już to z powodu wędrujących gruzeł-ków skrzepłej krwi (t. zw. embolies), już to z powodu gru-zełków, czepiających się ścian krwionośnych (t. zw. thrombo-ses), już to z powodu gruzełków tłustych, osadzających się na ścianach naczyń krwionośnych.
Ischemia lub hyperemia sprowadzają krwotoki, lub wypociny wodniste (exsudats słreux), które powodują uszkodzenia i zmiany istoty mózgowej. Krótko mówiąc, zboczenie wszelkie nie jest niczem iunem, jak tylko zamieszaniem obiegu krwi w organach mózgowych z poprzedzającem lub następnem uszkodzeniem organicznem.
Otóż nie ulega wątpliwości, że w tem tłómaczeniu dużo jest prawdy. Wszelkie uszkodzenie organów mózgowych lub wszelka zmiana w odżywczym obiegu krwi pociąga za sobą albo częściowe zboczenie, albo zupełne zniszczenie funkcyj czucia lub ruchu, które są zależne od tych organów; atoli na to się zgodzić nie można, jakoby ta hypoteza wszelkie pomieszanie umysłowe miała dostatecznie tłómaczyć, bo na to nie zgadzają się sami lekarze. Wspomniany przez nas Juliusz Falret powiada: „Można to przyjąć jako zasadę, że bardzo lekkie uszkodzenie opon lub powierzchni mózgu, pociąga za sobą jak najs luiejsze pomieszanie czynności umysłowych, ruchu lub czucia, podczas gdy bardzo znaczne istnieć mogą uszkodzenia mózgu w ciągu długich lat nie sprowadzając znaczniej szych zboczeń w czynnościach mózgowych, nawet częstokroć nie dając żadnego symptomatu godnego uwagi2). Jedna z naj-
‘) Por Jules Falret: Semiologie de3 affection.s cśrebrales w Ar-«hives des nie Ićcine Octobr. 1860.
2) Dr. Surbled op. c. str. 181.