page0141

141

żołnierzy: „Każdy z was ma w swoim tornistrze buławę marszałka!".

Jakiekolwiek teorye polityczne, społeczne lub filozoficzne głosiłyby równość ludzką, to wierzajcie mi, pozostaną one tylko w dziedzinie teoryi. Gdyby miały przejść do rzeczywistości, wyrządziłyby ludzkości ogromne szkody. Na szczęście, niema o to obawy. Ludzie nigdy nie byli równi i nikt nie zdoła unicestwić ich pragnień wzbicia się nad swoich współbraci. Czyż sparaliżuje kto dłoń nadto zręczną? Czyż można zachloroformować umysł zbyt żywy i przenikliwy ? Czyż można zniewieścić odwagę nieustraszoną? Czyż można ogłosić wszystko, co jest talentem i geniuszem jako wywyższenie niesłuszne? Cóż zatem zrobicie ze znakomitym mówcą, który rozwijając wasze własne poglądy, uzyska wpływ niebezpieczny na swoich licznych słuchaczy, a ci pod wpływem jego wymowy gotowi będą natychmiast uczynić wszystko, co on rozkaże?

Natomiast liczne mamy przykłady, jak świat się odnosi do tych, którzy nie chcieli się wywyższyć, którzy byli i pozostali słabymi. Wszystkim wiadomo, iz gardzi się pobitymi w życiu, a kobiety okazują im litość obelżywą. Nawet pismo święte powiada: „Lepiejby było ubogim, aby się nie rodzili". A czyż nie wypada tutaj przypomnieć historycznych słów Brennusa: „Biada zwyciężonym!".

Są na świecie ludzie bierni i ludzie czynni i prawie każdego człowieka możecie zaliczyć do jednej albo do drugiej kategoryi.

http://rcin.org.pl