page0177

177

„Dbaj o grosze twoje, bo dolary twoje same o siebie dbać będą*.    **

Oczywiście, iż takiego moralnego zdania w Piśmie świętem nie było, lecz ta odpowiedź charakteryzuje dokładnie, o czem myślał kilkunastoletni chłopiec. Już wówczas wszystkie jego zamiary i plany były skierowane do zrobienia wielkiego majątku.

Był w Alleghany City pewien szlachetny kapitan, nazwiskiem Anderson, który posiadał małą biblioteczkę, a pragnąc szerzyć oświatę wśród ludzi, ogłosił, iż co soboty wypożycza z niej książki robotnikom i młodzieży. Pomiędzy tymi, którzy naj-gorliwiej korzystali ze wspaniałomyślności Andersona, był oczywiście młody Carnegie. Chciwy nauki i wiedzy, a zanadto ubogi, by mógł książki kupować, wyczekiwał z upragnieniem każdej soboty, by świeżą książkę otrzymać do czytania.

— „Anderson miał tylko 400 książek — opowiada Carnegie, — lecz to niewielkie źródło wiedzy było dla mnie niezmierne drogocennem. Nietylko dla mnie, lecz i dla innych chłopców z naszej mieściny. A wielu z tych chłopców dobiło się później dużego znaczenia*.

Pałając ustawiczną chęcią wznoszenia się coraz to wyżej, myślał młody Carnegje o czemś zysko-wniejszem i bardziej odpowiadającem jego dążeniom, niż zajęcie pisarczyka. Były to właśnie czasy, kiedy telegraf, wynaleziony przez Morsego przebył stadyum doświadczeń i jako już wypróbowany wynalazek, rozszerzał się w Stanach Zjednoczonych, oddając olbrzymie usługi interesom komunikacyi, przemysłu

12 .

httpf//rci n. o rg. p I