page0212

202 S. meKSTEIN.

we teoryc raatcryi, światła i ciepła, nowe sposoby lokomocyi, produko wania pary i t. d. X nikąd nie miał dotąd poparcia. II i story a nauczyła go, że rozmiar i stopień prześladowania dają miarę zasług osób prześladowanych. Gdyby w obec spraw niezmiernej wagi Avolno było mówić o próżności, mógłby chełpić się z tego, że wszyscy bez wyjątku uczeni patentowani byli jego zdecydowanymi wrogami. r lio „Listu" nie dołącza tymczasem rękopisów, w których mieści się opracowanie powyżej wymienionych przedmiotów, ponieważ dowiedział się poufnie, że nie dojdą do rąk właściwych; podaje natomiast projekt reformy lokomocyi , „który nie jest sekretnym", i prócz tego oddzielną rozprawę, zawierającą „dopełnienie" mechaniki niebieskiej i dedykowaną marynarce rosyjskiej. Rozprawa zawiera dalszy ciąg teo-ryi, podanej w wyjątkach w „Prolegomenach'', w tomie I-szym „Reformy wiedzy ludzkiej" i w Suplemencie do listu księcia Czartoryskiego. Za pomocą rozwiązań apriorystycznych o dwóch silach przeciwległych „łączącej" i „rozdzielającej" ustanawia Wroński znane już nam „prawo najwyższe" mechaniki niebieskiej:

O. dx - — w d <p ,

obejmujące w sobie, jako przypadek szczególny, empiryczne prawo Newtonowskiej siły ciążenia. Rozważania swoje stara się rozciągnąć od systemu słonecznego na system gwiazd stałych i mgławic. Przyjmuje na siłę G wyrażenie ogólniejsze od prawa siły Newtona, mianowicie:

-G =

M

r* ^{+ 1}

5

gdzie x jest liczbą jakąkolwiek, w ogóle różną od 1, i wzory swoje z „Prolegomenów" i „Reformy wiedzy ludzkiej" odpowiednio do tego uogólnia. Z tych wzorów wyprowadza różne wnioski ⁿ), wskazuje możliwość stosowania teoryi swej do drogi mlecznej oraz sposób, który ma doprowadzić do oznaczenia wykładnika /, dla tego zbiorowiska światów.

„Suplement" pierwszy zawiera rozwinięcie metody „pierwszorzędnej" podanej w pierwszym tomie „Reformy". Suplement drugi mówi o doniosłości prawd, podanych w rękopisie „sekretnym" i o teoryi przypływu i odpływu morza.

W maju 1851 r. ogłasza „List sekretny" do Ludwika Napoleona (Epitre secrete a son Altesse le Prince Louis Napolćon, prćsident de la Rćpublique franęaise sur les dostinćes de la France etc.). Rzecz ta składa się z odezwy do publiczności i z właściwego „Listu". Treść odezwy jest następująca:

Już w „Metapolityce" wr. 1840 podał był rozwiązanie najwyższego zagadnienia „państwa", a mimo to później szukano wciąż tego rozwią-

http://rcin.org.pl