217
mienie, oznaczone przez a, odchylają się słabo w polu magne-tycznem, w taki sposób, jak dodatnio naładowane małe cząstki; 2° promienie (3 odchylają się silnie tak, jakby ujemnie naładowane małe cząstki; wreszcie 3° promienie y nie zmieniają wcale kierunku. Sądząc z kierunku odchylenia, należy zaliczyć grupę promieni j3 do promieni katodowych, które się składają z wolnych elektronów ujemnych; lecz prędkość promieni [3 jest znacznie większa, niż promieni katodowych; grupę a stanowią cząstki masywne dodatnie; te promienie ostatnie nie czernią płytki fotograficznej, i nie są w stanie przebić bląszki glinowej Yjo mm. grubej, gdy tymczasem promienie (3 przechodzą przez ciała o wiele grubsze, nadto czernią płytę fotograficzną. W końcu grupa promieni y nie ulega odchyleniu za zbliżeniem magnesu; posiadają one zaś o wiele większą zdolność przenikania ciał stałych, aniżeli promienie (3; zrazu miano je za identyczne z promieniami Roentgena, lecz później okazały się pewne różnice między jednym a drugim gatunkiem promieni, tak, że tylko część z pęku promieni y może uchodzić za identyczną z promieniami x; a ta okoliczność wskazuje, że pęk promieni y jest złożony z promieni nie jednorodnych, posiadających różne stopnie siły przenikania ciał stałych 1).
Jeżeli idzie o wskazanie przyczyny radyoaktywności, mo-żnaby to zjawisko pojmować w dwojaki sposób; możnaby przypuścić, że substancye promieniotwórcze posiadają bardzo znaczny zapas energii swoistej, albo też możnaby przypuścić, że te substancye ulegają przemianom ustawicznie pod wpływem energii z otoczenia czerpanej. Jedno i drugie przypuszczenie ma swych obrońców. Tu nadmienić należy, że Ramsay i Soddy dowiedli w r. 1904, iż jednym z produktów rozpadania się radu jest hel.
Wobec faktu, że tyle dróg odmiennych zmierzało do jednego i tego samego kresu, do wykazania, że należy przyjąć budowę atomistyczną elektryczności, jeżeli się chce wyjaśnić zjawiska, pozornie żadną nicią nie powiązane, okazało się uzasadnione pytanie dalsze, czem właściwie jest elektron, jaka jego wielkość, czy posiada masę, i jak tę masę należy pojmować.
‘) Por. St. ToIIoczko: Co to są elektrony? j. w., str. 58—81; Righi: Die moderne Theorie etc. j. w., str. 98—134.