page0233

223

wanych, wobec której trzeba powtórzyć z największym zapałem piękne słowa wieszcza: ,.Ja-kiemże arcydziełem jest człowiek! Jak szlachetny w rozumie, jak nieskończony we władzach ; jaki przedziwny i wyrazisty w układzie i ruchach swoich! Jak podobny w działaniu do Aniołów; w pomysłach jak podobny jest Bogu ! Jest on cudem świata i najwyższym typem istot żyjących^u.

* * *

* *

*

Piękność i wielkość prawdziwa są dwie rzeczy, które zwykle idą w parze. Wszędzie, gdzie jaśnieje proporcya, harmonia, jest piękność, a piękuość imponująca wspaniałym blaskiem jest wielkością.

Zaznaczyłem już w i e lk o ść człowieka, opisując jego piękność, ale przypatrzmy się lepiej stanowisku człowieka w dziele Stwórcy, a w szczególności w stosunku naszej pięknej natury do przestrzeni, do czasu i do niższych królestw kreacyi.

Wiedza nowoczesna zastanawiając się nad niezmierzonością przestrzeni i niezliczoną mnogością istot stworzonych, korzy się rzekomo, pogardzając wielkiem starożytnych myślicieli o człowieku rozumieniem. Byli oni — mówi — bardzo ograniczeni, albo ciemni, wierzyli naiwnie, że wszystko było stworzone dla naszego nędznego globu i przypisywali człowiekowi śmieszną ważność wobec całej kreacyi, uważając go jako

http://rcin.org.pl