page0287

Kwiryna Handke

NAZEWNICTWO MIEJSKIE

Nazwy w społecznej przestrzeni miasta. Kształtowanie się nazewnictwa miejskiego. Nazwy i topografia miasta. System nazewnictwa miejskiego i jego wewnętrzne klasyfikacje. Obiekty miejskie. Właściwości nazewnictwa miejskiego

Termin „nazewnictwo", jako zbiór nazw własnych, przyjął się w językoznawstwie polskim w drugiej połowie XX w. Nazewnictwo miejskie odnosi się do określonego zbioru nazw, wyodrębniającego się z klasy nazw własnych jako całość o wewnętrznym skorelowaniu elementów, co nadaje mu systemowy charakter. Takie określanie zbioru nazw miejskich nie jest powszechne. Badacze posługują się również innymi terminami, takimi jak: toponimia miasta lub toponimia miejska oraz — wywodzonymi z łacińskich i greckich wyrazów pospolitych — plateonimią, urbonimia oraz hodonimia. Przewaga terminu „nazewnictwo miejskie" nad pozostałymi wynika z faktu, że jest on najbardziej adekwatny wobec przedmiotu, do którego się odnosi, to znaczy zbioru 'nazw o określonym stopniu i rodzaju zróżnicowania genetycznego i funkcjonalnego. Z kolei „system" w odniesieniu do nazewnictwa miejskiego należy rozumieć specjalnie. W podstawowym i najogólniejszym rozumieniu system jest to układ elementów skoordynowany wewnętrznie i wykazujący określoną strukturę. System widziany od zewnątrz jest całością, rozpatrywany od wewnątrz jest zbiorem składników pozostających ze sobą we wzajemnej zależności. Nazewnictwo miejskie (dalej także skrót: NM) jest odrębnym systemem nazewniczym, tzn. stanowi całość zasad organizujących oraz podlega obowiązującym normom i regułom, jest układem skoordynowanych wewnątrz elementów, ma ukształtowaną i w zasadzie zamkniętą klasę reguł oraz otwartą w zasadzie klasę materiału, czyli inwentarz leksykalny.

283