page0489

PROBLEMY POPRAWNOŚCI NAZW. POLITYKA NAZEWNICZA

Autorzy „Zaleceń" sugerują też używanie pisowni współczesnej, a nie archaicznej, chyba że chodzi o utrzymanie rodzinnej tradycji (tu przykładowo dopuszcza się formy oboczne: z pojedynczymi lub podwojonymi literami w imionach typu Izabela i Izabella).

W związku z ogromnym poszerzeniem się zakresu kontaktów językowych za sprawą środków masowego przekazu wzrasta także presja społeczna na poszerzenie bazy leksykalnej imion używanych w Polsce. Liczba nowych imion jest olbrzymia. Świadczą o tym np. dane ze „Słownika imion w Polsce używanych" pod red. K. Rymuta (1995). Moda na imiona obce spowodowała, że uznano je we wspomnianych wyżej „Zaleceniach" za dopuszczalne, ale z zaznaczeniem obcości przez sygnały graficzne (np. przez obce pisowni polskiej połączenia di, ti, ri, jak w Dina, Dustin, Rita).

Imiona mogą nastręczać sporo problemów związanych z ich formą językową. Zagadnienia ich poprawności omówione są w licznych słownikach poprawnościowych, poradnikach dotyczących kultury języka, w pismach językoznawczych, a nawet gazetach. Problemy te dotyczą pisowni, wymowy i odmiany imion a także szyku w zestawieniu: imię + nazwisko (zob. „Bibliografia onomastyki polskiej" — „Zagadnienia poprawnościowe").

NAZWY MIEJSCOWE

Nieco inaczej niż w przypadku imion i nazwisk przedstawia się sprawa poprawności i normy nazw miejscowych, rzecznych, górskich itp. Obiekty topograficzne mogą być swoiście identyfikowane, za pomocą sobie tylko właściwych metod opisu (przez współrzędne geograficzne, podanie źródła i ujścia rzeki itp.), inaczej też funkcjonują w społeczeństwie niż nazwy osobowe. Potrzeba ich skodyfikowania i ustalenia postaci oficjalnej wystąpiła później i wyszła z innych środowisk (geografowie, dziennikarze, wydawcy np. map — a nie prawnicy). Inne też są podstawy prawne funkcjonowania tych nazw.

Nazwy dużych obiektów (morza, duże rzeki, jeziora i góry, miasta, duże wsie) wcześnie pojawiały się w różnego rodzaju dokumentach, np. w kronikach, przywilejach itp., mając często postać łacińską lub zlatyni-zowaną. W późniejszym okresie występują także postacie niemieckie i francuskie, np. na mapach sporządzanych w XVII i XVIII w. przez kartografów niemieckich i francuskich. Najstarsze zapisy nazw z X-XVI w.

485