page0915

007

Spowiedź — Sprawy złego ducha

zostały, mówi kardynał de la Luzerne, i rozgrzeszenie uwolniło od kary wiecznej, trzeba jeszcze atoli wycierpieć karę bądź w życiu przyszłem, przez męki szyscowe, bądź w życiu teraźniejszem przez uczynki zadosyć czyniące; tym sposobem Pan Bóg godzi to, co udziela swemu miłosierdziu, z tern co jest winien swojej sprawiedliwości. Łaskawość przebacza grzesznikowi, przywraca mu łaskę, pojednywa go z Bogiem; sprawiedliwość wymaga, aby człowiek uczynił zadosyć, o ile od niego zależy, za popełnioną obrazę. Łaskawość zastępuje karą doczesną męki wiekuiste, na które grzesznik zasłużył; sprawiedliwość wymaga, aby ta kara poniesioną była. Tajemnica spowiedzi, czyli obowiązki włożone na kapłana zachowania najgłębszego milczenia o tern wszy-stkiem, o czem wie jedynie drogą spowiedzi, nazywana jest także pieczęcią na oznaczenie, że wszystko o czem wic tą jedynie drogą, jest jakby pod pieczęcią. Dla jakiejkolwiek bądź przyczyny, w jakimkolwiek bądź przypadku i pod jakimkolwiek bądź pozorem, nie wolno spowiednikowi mówić o tern, co słyszał na spowiedzi. Gdyby szło mu o ocalenie własnego honoru i dobrego imienia, lub uniknienie mąk najokrutniejszych, gdyby szło o jego życie, nigdy nie wolno spowiednikowi wyjawić, pod żadnym względem, najlżejszej nawet winy, któ-raby wiadomą mu była tylko ze spowiedzi. Kapłan zastępuje Jezusa Chrystusa; nie człowiekowi przeto spowiadają się wierni, ale samemu Bogu. w osobie jego pełnomocnika. Spowiednik może i powinien odpowiedzieć sędziemu, który go bada o rzeczach wiadomych mu jedynie ze spowiedzi, że nic nie wie, a to nawet pod przysięgą. „Człowiek, powiada święty Tomasz, nie może być wzywanym na świadectwa inaczej, tylko jako człowiek; mocen jest przeto bez obrony sumienia swego, zaprzysiądz że nie wie o tem, o czem wie tylko ze spowiedzi, złożonej przed Panem Bogiem.” Pierwszym z męczenników za tajemnicę spowiedzi jest święty Jan Nepomucen, który za niewyjawienip spowiedzi cesarzowej, z rozkazu jej męża cesarza Wacławka, utopiony został w rzece Mołdawie, pod Pragą.— Ważne dzieło słynnego teologa Gauma: Przewodnik dla spowiednikvW> przełożył z francuzkiego ks. Urban Rokicki (Wilno, 1860, tomów 2).    L. R.

Sprawa, w ogólneui znaczeniu, pewna czynność: w znaczeniu prawnym, spór toczony z drugim, i ztąd wynikły proces.

Sprawiedliwość, jestto cnota moralna, która udziela ludziom mocną i stałą wolę do oddawania każdemu co mu należy. Przyswajając lub zatrzymująo cudzą własność, grzeszą ludzie przeciw cnocie sprawiedliwości i przeciw siódmemu przykazaniu Boskiemu. Sprawiedliwość legalna czyli prawna, zależy na zachowaniu praw i postanowień kraju, w którym mieszkamy; skłania nas do oddawania krajowi tego co mu winni obywateli. Sprawiedliwość pierwotna, justitia originalis, justitia et sanctitas primi hominis antę lapsum, jestto sprawiedliwość, jaką posiadał pierwszy człowiek przed upadkiem, a postradał ją skutkiem grzechu pierworodnego.

Sprawy złego dncha, są to wszystkie myśli, wszystkie słowa, wszystkie uczynki, które mogą nie podobać się Panu Bogu i zabronione są jego przykazaniami. Nazywają grzechy sprawami złego ducha, ponieważ czart był pierwszym grzesznikiem, on pierwszy zbuntował się przeciw Panu Bogu i on każdego dnia, każdej chwili pobudza ludzi do grzechu i zachęca, aby złamali i zdeptali prawa Ewangelii. Na chrzcie odrzekają się ludzie wszelkich spraw złego ducha, i oświadczają uroczyście, źe nie chcą słuchać go w niczem, ani mieć z nim nic spólnego, i źe nazawsze porzucają jego stronę, aby iść za Jezusem Chrystusem.