scandjvutmp11401

267

żyjących na brzegach Orenoko, jak świadczy Walter Raleigh, zdarzały się wojny między sąsiadami o pozyskanie kobiet.

Dla dzikiego mężczyzny północnej Ameryki, piękna kobieta powinna mieć cerę smagławą, pierś obwisłą, nos duży, zakrzywiony, podbródek długi, policzki zaklęsłe, pomarszczone, oczy małe, czoło niskie, twarz płaską, szeroką: otóż to ich piękność (1). Takie to są Heleny, o które staczają między sobą walki naczelnicy i ich żołnierze, którzy tym sposobem zabierają cudzą własność i są wielożennemi. Kobiety Sattwów, dzikiego i najbardziej zuiewieścia-łego ludu Gujany, zajmują się toaletą swych mężów, którzy tu, w wielu plemionach, mieniają się na żony ze swemi przyjaciółmi, na pewny czas; i nie tylko nie upatrują w tym zwyczaju nic występnego, ale owszem uw ażają go za dowód przyjacielskiej życzliwości; a gdy jeden z mężów umrze, długi poczytuje sobie za obowiązek mieć staranie o jego żonie i dzieciach (21. W niektórych plemionach, dopuszczają się bezwstydnie kazirodztwa, a szcególniej w krajach południowych (3).

Jak zaprzeczano brody dzikim, rodowitym Amerykanom, tak utrzymywano, że ich kobićty nie znają właściwej ich płci choroby; lecz okazało doświadczenie, że obadwa te mniemania są błędne. Ponieważ zwyczajem jest tamtejszych kobiet nagich chronić się od pokazywania publicznie podczas słabości, ile że wtedy uważane są jako nieczyste i wyłączane bywają z towarzystwa: gdy wreszcie w podobnym znajdując się stanie, są ostrożne i około siebie dbałe (4), nie dziw więc, że wielu mniej uważnych podróżnych błędny wyprowadzili wniosek, jakoby one w tym względzie różniły się od innych kobiet. Powszechnie utrzymuje się przekonanie między ludami nad Orenoko, za świadectwem Gumilla , a między Akadyj-czykami, według doniesienia Dierevi)la , że w tym stanie niezdrowe i nawet szkodliwe wypaść mogą skutki ze zbliżenia się do kobiety. Słabość niew ieścia zaczyna się u kobiet w Gujanie i Surynam w dwunastym roku (5). Utrzymywano wprawdzie że Brezylijanki zapobie-

(1)    2$«n». Hearne, Voija$t ula buye dUudson, t. I, *t. 139.

(2)    Ibid, tom I, *tr. *200.

(8) Ibid, str. 202, $oU

(4)    Adrien V«n-JBerkel, Reisenucfi Rio dt Eerbice u ud Surinam, str. 46.

(5)    Puszczają krew i rolią incyzyje młodym, docl odzącym dojK.oło#c* dziewcząt,om.