scandjvutmp12a01

289

tych, zniekształtnerai, ostruni rysami twarzy, które jednak odzyskują gładszy kształt przy swobodniejszem życiu. Wreszcie, jeżeli dla tych samych przyczyn, późnićj i mnićj obficie objawia się regularność u nich, aniżeli u dostatnio nakarmionych, mniej pracowitych, a więcej na moralną drażliwość wystawionych mieszkanek miejskich, później za to ustaje ona u wieśniaczek i mniej towarzyszy jćj dolegliwości.

Uważaliśmy, jak dalece przesadzona, niespokojna i zapalna bywa czułość dziewic lub niewiast, oddających się gnuśnemu próżnowaniu; nic bowiem pospolitszego nad ten stan nerwowy u kobiet, którym dostatki pozwalają pędzić nieczynne życie. Stąd wynikają prawie wszystkie wzdymające przypadłości, nieodzowna kara leni-wćj miękkości. Takie to życie coraz bardziej osłabia cały skład ciała i owem zbyt długiem ipieskliwem wylęganiem się w łóżku, owym cackanym spoczynkiem, sprowadza stopniami jeszcze większą niemoc i ociężałość, które i tak już wiodły do nieudolności.

Chyba że to są osoby wcale nieczułej, otręfwiałćj kompleksyi, jak np. temperamentu woduistego, które za nadzwykłem rozwinięciem się ich tkanki tłuszczowćj i komórkowatej nabywają wielkićj tuszy, tak, iż ledwo polćm oddychać mogą; dziewice zaś, mianowicie w czasie zbliżania się do dojrzałości, mają nader drażliwy cały układ nerwowy. Ileż to znich w tym błogim wieku, zamiast uciechy i hołdów całego świata, cierpi nieznane aż do owćj chwili, nadzwyczajne drażnienie w dolnćj okolicy, czasem wpadają w obłąkanie zmysłów, a pospoliciej jeszcze stają się posępne, dziwaczne, ponure; niektóre praguą śmierci, a inne nawet gotowe przyczynić się do niej, wprzód nim doznają bolesnych zgryzot zawiedzionej miłości! Najcnotliwsze i najgodniejsze politowania, wpadają w cichą melancholiję, wzdychają do spokojnćj samotności, do odiudnćj pustyni. Niebieskawa bladość okrywa ich lica, całkiem zmieniają się kolory ciała, kiedy tymczasem żarzyć się zaczyna ukryty ogień w ich łonie i czasami objawia się swemi na twarz wybuchami; to mówią nie dorzeczy, to znów płaczą, a często po tera moenern wzruszeniu połączoućm zwykle ze drżeniem serca, następuje zatrważające omdlenie. W tym to stanie wygórowanej draźliwości, jedno lekkie słowo przygany, przywieść je może do rozpaczy, podobnie jak jeden Virg, [list. Nat. Tom II.    37