354
dniczych, jakierai byli Nemrod, zamiast mianować ich olbrzymami. Tego także są zdania Ś. Chryzostom, Teodoret i inni; a kiedy Bóg grozi Izraelowi ludami Północy, ma się to raczćj rozumieć ludami barbarzyńskiemi, bitneini niemiłosiernemi aniżeli prawdziwemi olbrzymami (1).
Delrio widział w Rouen, 1572 r. Piemontczyka przeszło dziewięć stóp wysokiego. Jul. Scaliger uważał w Medyjolanie olbrzyma leżącego na dwóch jedno za drugićm postawionych łóżkach. Gazeta Francuska przytacza szkielet ludzki, znaleziony pod Salisbury, dziewięć stóp i trzy cale długi (2). Kacper Bauhin mówi o Szwajcarze ośm stóp wysokim; takiż wrost miał pewny Fryz. Szwed służący w gwardyi króla pruskiego Wilhelma I, był ośm i pół stopy wysoki. Diemerbroeck przytacza człowieka podobnegoż wzrostu, w swojej Anatomii; a Uffenbach widział szkielet równie wysokiej daiewicy.
Dzieci wychodząc z choroby, jak naprzyklad z ospy, w kilku tygodniach nagle podrastają, a to więcćj w członkach niż w tułowie. Febra może pobudzić nadzwyczajnie szybki wzrost, popędzając obieg krwi. Mówią o młodej dziewicy, która utraciwszy przez napad febry regularną słabość, przyszła do nadzwyczajnej wysokości wzrostu. Wiadomo że utrata płodnćj zdolności, trzebienie, wprawiając ciało w pewny stan miękkości, wietkości, dozwala osobom szybcej podrastać i nabierać większćj tuszy, aniżeli mieć je mogą osoby których wytężone są włókna ciała, osoby mężne.
Olbrzymi bywają po największej części, miękcy, powolni, sła -bowici; nie długie bywa ich życie, i wcale niepewne zdrowie. Nigdy ich pomysły na uwagę nie zasługują; nie mają częstokroć ani odwagi, ani stałości charakteru; z taką to trudnością przychodzi im wlec swe niedołężne życie; dla tego też zwykle wielkolud nie był wielkiem człowiekiem. W ogólności okazują tacy mniejszą dzielność i siłę; mniejszą, tak pod względem fizycznym jako i moralnym, czynność, niż ludzie nizkiego wzrostu; puls ich nie uderza
(1) Księgi Mądrości. If, i Izajasza, rozd. XIV, 41, 49; J#remijasza, rozd. XXXIV, 6, 13, 15 i t. d. Ezechijela, VIII, 48; Daniela, XI; Zacharyjasza, II, i t. d.
(2) Ann. 1719, du 21 leptembre.