tpn 1 22486301

248 GEOGRAFIA FIZYCZNA ZIEM POLSKICH

Długosza nie został dotychczas zgoła wyzyskany. Niemniej i materyał odnoszący się do historyi wahań klimatu naszej ziemi posiada pokaźną wartość. Najczęstsze są u Długosza zapiski odnoszące się do srogich zim, a przedewszystkiem do lat wilgotnych i obfitujących w powodzie. Zapiski lat suchych, zim śnieżnych, zim ciepłych, szkodliwych przymrozków wiosennych są wprost rzadkie; powiem wszakże, że już milczenie Długosza w tych kwestych jest dla charakterystyki naszego klimatu ubiegłych wieków wymowne. Lata mokre, jakoteż lata srogich zim podane przez Długosza zestawiam poniżej z tą uwagą, że dla grupy lat pobliskich o tym samym typie wybierałem rok przeciętny.

Lata powodzi 988    1097    1127    1228    1290    1368__1408    1465

Odstęp czasu    99    100    101    62    78    40    57 lat

czyli    3X33 3X33 3X34 2X31 2X39    40 2 X 28 lat.

Lata srogich zim 974 1125 1235    1364 1458

Odstęp czasu    151    110    129    94 lat

czyli    5 X 30 3 X 37 4 X 32 3 X 31 lat.

Z tych cyfr uderzają dwa ważne momenty: 1) wszystkie lata bardzo srogich zim schodzą się lub wypadają w pobliżu lat powodzi niezwykłych — jest to zgodność, na którą Bruckner kładzie szczególny nacisk, 2) lata wymienione, które można uważać jako czas kulminacyi typu wahania, są od siebie odległe zawsze o wielokrotność liczby, wynoszącej w przybliżeniu 30 lat.

Jak w każdym kierunku, tak i w tym pełno jest w obrazie klimatu kart ciemnych i luk, w które nauka lat najbliższych powinna wkroczyć — pełno domysłów, które musi utwierdzić lub sprostować.