scandjvutmp1a301

379

Szczególniej zaś mieszkaniec między-zwrotnikowy jest roślino-zywny; przywiązuje go do tamtejszego klimatu jego naturalne ułożenie, wzywa go tam jego instynkt, a ziemia nigdy tam nie jest skąpa w swe roślinne płody. Rzecz pewna, że zwierzęcy pokarm szkodliwy bywa dla ludzi w tych gorących krajach, gdyż rodzi zgniliznę, przyczyną się staje przepełuienia krwi i zapalenia w calem ciele, sprawia także dyaryje, rozwolnienia humorów i t. p. Wiele na te choroby umiera codziennie Europejczyków, którzy uporczywie trzymają się w Indyjach rozpalających i mięsnych pokarmów, które dobre są tylko dla zimnych krajów, do jakich należy Europa. Dzieci, więcej mające naturalnego instynktu od ludzi dojrzałych, wolą zawsze owoce niż mięso, i gotowe są porzucić najlepszą zwierzynę dla wiśni, agrestu, winogron, rozynków i t. p. Te chłodzące pokarmy są nader potrzebne w gorącćj porze roku, i przez dziwne związki, właśnie w tej porze dojrzewają, kiedy tymczasem suche lub zachowujące się przez zimę owoce, zbierane dopićro być mogą przed nadchodzącą zimą. Takto natura, przez szczególną troskliwość, opatrzyła człowieka stosownym w każdćj porze pokarmem.

Wielkie jest prawdopodobieństwo, że w początkach narody były surowo-żerne, wiele bowiem ludów żyło pierwotnie, nie używając ognia; Fenicyjanie, według Sanchoniatona, w Euz-ebijuszu (1); Egipcyjauie (2), Persowie (3), Grecy (4), Chińczycy (5), i inne narody (6), nawet za naszych dni (7).

Ale nie mógł poprzestać na samych roślinach człowiek w zi -mnych klimatach, wktórych nie mógł znaleść roślinnego pożywienia; przymuszony tam był ścigać i zwyciężać zwierzęta, aby z nich

XVIII, c. VII; Porfir. De Abetiaent. I. II; Aułu. Gellim, Soct att. 1. V. c. VI; Ag«. tarchides, Biblioth. de Photiut. c. XXII. Zgodny on jest z naszą naturą, a mianowicie na Południu. Karol Jakób Saillant, Ergo proprium hominit nlimentum vegetabiHa_t Paris 1771. in 4to, przypisuje wiele chorób używaniu mięsnych pokarmów; a Daubenton, Mem. tur let indig p. 27. Dziś jeszcze wiele jest narodów żyjących aamera ziarnem. (Czytaj co mówi Rousseau. Ditc. tur linegulUe, notę 13).

(1)    Praeparat. euuugel. p. 34.

(2)    Diod. Sic. Biblioth. 1. I.

(3)    Banier. Expl. det fablet', t. III. p. 201.

(4)    Diod. Plutarch. Pausanias etc.

(5)    Martini Chin.

(6)    Vitruv. Ar chi te.

(1) Uitt gen. det Yoyaget t. II. p. 229.