scandjvutmp8001

98

dość; lecz są nader płodne, szczególniej ponad brzegami morza bałtyckiego.

W krajach azyjatyckich z tćj strony (iangesu, zaludnionych tćm samem co w Europie białem pokoleniem, często się jeszcze zdarzy widzieć piękne twarze kobiece. 1’ersyjanki zrodzone w umiarkowanym, żyznym klimacie, powszechnie są bardzo przyjemne: Bernier chwali szczególniej wdzięki Kaszemirek. W Persyi najwyżej cenią brunetki. Turcy zaś ubiegają się za blondynkami i rudowłoskami. Ładne są w ogólności Turczynki; nawet między ludem pospolitym nie ma na Wschodzie kobiety, mówi Belon, którćjby nie zdobił, świeży jak róża, kolor twarzy; skóra na ich ciele jest biała, delikatna i gładka jak aksamit, pewno z przyczyny często używanych kąpieli. Pozbywają się one troskliwie włosów z całego ciała, wyjąwszy brwi i głowę, a to za pomocą maści składającej się z wapna i zlotokoslu (auripigmentum) którą nazywają rusma; paznog-cie zaś i palce larbują sobie na kolor pomarańczowy, używając do tego rośliny zwanej linieli kenne (Lawsonia inermis Llecz kąpiele, serajowa nieczynność i troskliwość o jak największe utuczenie się, czynią ich twarze, według wyrażenia turków, podobne do księżyca w pełni; biodra jak poduszki, bo na tern w ich oczach zależy piękność, którą one na centnary zdają się ważyć. Łatwo sobie wystawić, jakie skutki na kobietach haremowych sprawić może zawsze jednostajne, miękkie, w niedołężnej gnuśności pędzone życie; trzymane w zupełnej o wszystkiem niewiadomości wegetują jak duże dzieci. Ponieważ piękność jedynym jest dla nich tytułem do panowania, często więc umyślnie tracą płód, byle jak najdłużej zachować mogły swe wdzięki.

O niczem wreszcie mniej sądzić nie można, jak o fizyjonomii wszystkich muzułmanek, zawsze bowiem są zasłonione, i pozwolo-noby im raczej, gdyby to kiedy być mogło, odkryć każdą inną część ciała, byle tylko twarz osłoniona była. W rzeczy samej, zdarzy się często widzieć w Egipcie kobiety ledwo odziane, które mniej zdają się dbać o resztę ciała, byle sobie twarz osłonić mogły. Tak więc cala gra fizyjonomii jest tam ukryta, niema, i bez żadnego znaczenia, podobnie jak to uważał B. Sohyns u Indyjan. Kobiety arabskie, lubo dosyć przyjemne za młodu, i po wszystkie czasy sławne