0294

HOLLYWOODZKA HISTORIA

Serbię, Czarnogórę i Rumunię uznano za państwa niepodległe.

W Serbii rozpoczęły się rządy księcia Milana z dynastii Obrenovi-ciów. Bośnia i Hercegowina uzyskały autonomię. Bułgaria po pięciowie-kowym panowaniu tureckim stała się de facto państwem niezawisłym. Jedyną niedogodnością pozostało płacenie daniny Turcji.

Rosyjskie imperium otrzymało sześćset czterdzieści milionów rubli kontrybucji i południową część Besarabii, utraconą w rezultacie wojny krymskiej. Na Kaukazie przyłączono do Rosji twierdze Ardagan, Kars, Batumi i Bajazet.

Traktat pokojowy w San Stefano wywołał gniewną reakcję Anglii i Austrii. Wtedy to przebiegły Bismarck wpadł na pomysł, by pogodzić wszystkich. W Berlinie miał się odbyć kongres wielkich mocarstw europejskich. Swego czasu sam kanclerz po zwycięstwie nad Francją zdołał uniknąć takiego kongresu, który z całą pewnością naruszyłby jego zwycięski traktat z pokonanym Paryżem.

Jednak stary minister Gorczakow nie zdobył się na podobny gest.

Pojechał do Berlina. Stare psisko postanowiło pokazać gospodarzowi, że ma jeszcze mocne zęby.

Gorczakow niedomagał i w dniu otwarcia kongresu osiemdziesięcioletniego starca wniesiono na fotelu. Następnie los zakpił sobie ze złożonego niemocą księcia. Minister zabrał ze sobą jakąś tajemniczą mapę. Zaznaczono tam maksymalne ustępstwa, na jakie można było przystać, gdyby nieprzyjaciołom udało się zewrzeć szyki. Roztargniony, chory, niechcący pokazał mapę angielskiemu premierowi Disraelemu. Ten zaś błyskawicznie zorientował się we wszystkim. Anglia i Austria już nie ustępowały. A wówczas Bismarck ze smutkiem, rzecz jasna, zażądał, aby jego rosyjscy przyjaciele pogodzili się z tą niedobrą passą.

Tak doszło do zawarcia traktatu berlińskiego.

W rezultacie niepodległa pozostała jedynie północna Bułgaria. Powierzchnia Księstwa Bułgarskiego została zredukowana niemal trzykrotnie. Ze swych zdobyczy zatwierdzonych w San Stefano Rosja zwracała miasto Bajazet i Zakaukazie. Nie biorąca udziału w wojnie Austria otrzymała Bośnię i Hercegowinę - miała tam administrować do czasu zaprowadzenia na tych obszarach porządku. (Na początku XX wieku Austria zaprowadzi porządek - po prostu zaanektuje te terytoria). Zmniejszono także terytorialne zdobycze Serbii.

Po kongresie berlińskim minister Gorczakow napisał do Aleksandra: „To najczarniejsza karta w mojej biografii". „W mojej także" - odpowiedział Aleksander staremu ministrowi. I nie było w tym cienia przesady.

301