044

A HibUl. IM1U.1 ,Vv»«    r„, r ), buui :uO

ISBN D4H1II ł-7. © l>. »N TOS »*}

44    2. 1ĄDRO ATOMOWE

Baal/o interesujące jest zastosowanie metod izotopowych do określania wieku wykopalisk. Opiera się ono nu oznaczeniu zawartości promieniotwórczego izotopu węgla 'jC. Izotop ten powstaje w przyrodzie wskutek bombardowania jąder azotu neutronami wyzwolonymi w atmosferze przez promieniowanie kosmiczne:

'"N + Jn^C + jH

Okres póllrwania tego izotopu wynosi 5600 lat. Promieniotwórczy węgiel bierze udział w cyklicznym obiegu węgla w przyrodzie; jest pochłaniany jako CO_: przez rośliny, z roślin dostaje się do organizmów zwierzęcych. W wyniku procesów gnicia szczątków roślinnych i zwierzęcych, a także procesów oddychania, powraca znów jako CO; do atmosfery itd.

Promieniotwórczy izotop węgla ustawicznie się tworzy i ustawicznie rozpada Prawa równowagi promieniotwórczej wymagają nagromadzenia się w przyrodzie takiej ilości ‘ftC. by obydwa te procesy miały jednakową szybkość. W rezultacie w przyrodzie ożywionej stosunek zawartości izotopu "C do zawartości izotopu '£C jest stały i jednakowy we wszystkich organizmach żywych, roślinnych i zwierzęcych, biorących udział w kołowym obiegu węgla w przyrodzie <p. 22.2.1). Z chwilą jednak odcięcia na przykład konaru od drzewa, drewno zostaje wyłączone z tego obiegu i traci możność uzyskiwania nowych porcji promieniotwórczego izotopu węgla w miejsce tych, któro uległy rozpadowi W rezultacie promieniotwórczość drewna pochodząca od “C stopniowo się zmniejsza Oznaczając w mm stosunek zawartości węgla promieniotwórczego do zawartości węgla nicpromicniotwórczego, można łatwo obliczyć czas. jaki minął od chwili, gdy drzewo stało się martwe, a tym samym określić wiek wykopaliska.

W podobny sposób można określić wiek minerałów uranowych, oznaczając w nich stosunek zawartości uranu do zawartości ołowiu, który powstał z uranu w ciągu milionów lat i stanowi zanieczyszczenie rudy uranowej