§ 2. Całkowanie funkcji wymiernych
37
otrzymujemy układ równań
A+C= 0,
- |/2 A+B+ )/2 C+D = 0 , A- \/2B+C+ y'2D = 0, B+D-l,
skąd
A =
B*=D
Tak więc
J
dx
x*+i
_1_ f *+✓? dx__L_ f *-V2—
2^2 J jc2+*j/T+1 2j/2 J x*-x]/2+\
dx =
--L—ln 1 +—1—arctg(x]/2+l)+—arctg^^-D+e.
Korzystając ze wzoru na sumę arkus tangensów [50] można wynik ten napisać w postaci
—L_,n Je!±£J^±L + arc tgf^- + C
4|/2 x2-*]/2+l 2^2 1-*
Trzeba zauważyć jednak, że wyrażenie to ma sens tylko dla przedziałów (— oo, —1), (—1,1), (1, + coj*-z osobna wziętych, gdyż w punktach x = ± 1 traci ono sens. Stała C będzie dla tych przedziałów równa odpowiednio
C-
C,
2/2 ’
Skokowa zmiana stałej kompensuje nieciągłość samej funkcji w punktach x = ±1.
dx.
(4v f 2x*-4s3+24s2-40*+20 J (*-l)(*2-2*+2)3
Uciekniemy się do wydzielania części wymiernej całki. Mamy
tak więc
Qt - (*2—2x+2)2, Qt = (*-1) (x2—2x+2) ,
2x*—4x3+24;c2—40x+20 _ ax3+bx1+cx+d V . e , fx+g (jc—1) (je2—2x+2)3 L (jc2—2x+2)2 J *-l x2-2x+2 ’
przy czym od razu już rozkładamy na ułamki proste to wyrażenie, które podlega jeszcze całkowaniu po wydzieleniu części wymiernej całki.
Tożsamość
2x*-4x3+24x*-4Ox+20 = (3ax2+2bx+ć)(x1-2x+2)(x-l)-(ax3+bx1+cx+d)-2(2x-2)(x-l)+ +e(x3-2x+2)3+ifx+g) (*-l) (*2+2*+2)2 prowadzi do układu równań
skąd
*5
**
*3
*2
xl
x°
e+f= 0,
—a—6e—5f+g = 0, -«-2A+18e+12/-5flf = 2,
8«+2A—3c—32e—16/+12p = -4, -6a+46+5c-4rf+36e+I2/-16p =|24, —4b+id—2Ae—4f+l2g = -40, -2c-4d+ie-4g = 20,
<7-2, b - 6. c - 8. d