0669

Ślepe kocięta i hipopotamy: zniszczenie starej gwardii

Stalin wszedł na mównicę ustawioną dwa metry przed rzędami krzeseł, na których zasiedli palatyni. Uczestnicy plenum patrzyli z pełną napięcia fascynacją, jak stary człowiek zaczyna przemawiać, „gwałtownie”, wpatrując się w słuchaczy „uważnie i przenikliwie, jakby próbował odgadnąć, co myślą”.

-    Zwołaliśmy zatem zjazd partii - powiedział. - Był udany i większości ludzi może się wydawać, że panuje u nas jedność. Ale u nas nie ma jedności. Niektórzy wyrażają niezadowolenie z naszych decyzji. Dlaczego zwolniliśmy ministrów z ważnych stanowisk [...] Mołotowa, Kaganowicza, Woro-szyłowa? [...] Praca ministra [...] wymaga wielkiej siły, wiedzy i zdrowia.

Postanowił więc wysunąć „młodych ludzi, pełnych sił i energii”. A potem zdetonował swoją bombę:

-    Skoro mówimy o jedności, nie mogę nie wspomnieć o niewłaściwym zachowaniu niektórych szanowanych działaczy. Mam na myśli towarzyszy Mołotowa i Mikojana.

Obaj siedzieli tuż obok Stalina, z twarzami „pobladłymi i bez wyrazu”, w „grobowym milczeniu”. Pozostali palatyni, „nieruchomi, spięci i ponurzy”, zastanawiali się, „gdzie i kiedy Stalin skończy, czy po Mołotowie i Mi-kojanie wspomni też o innych?”

Najpierw Stalin rozprawił się z Mołotowem:

-    Mołotow jest oddany naszej sprawie. Spytajcie go, a ja nie wątpię, że bez wahania oddałby życie za naszą partię. Ale nie możemy przymykać oczu na niegodne czyny. - Stalin wyciągnął błąd Mołotowa z cenzurą: - Towarzysz Mołotow, nasz minister spraw zagranicznych, upił się chartreuse na przyjęciu dyplomatycznym i pozwolił brytyjskiemu ambasadorowi publikować