0076

4

Głód i sielanka: Stalin na daczy

Dwudziestego pierwszego czerwca napisał: Tatka! Jak minęła podróż, co widziałaś, czy byłaś u lekarzy, co powiedzieli o Twoim zdrowiu? Napisz i opowiedz mi. Zaczynamy zjazd dwudziestego szóstego [...]. Wszystko idzie źle. Tęsknię za Tobą [...] wracaj szybko do domu. Całuję Cię.

Gdy tylko zjazd się skończył, napisał: Tatka! Dostałem wszystkie trzy listy. Nie mogłem odpisać, byłem bardzo zajęty. Teraz wreszcie jestem wolny [...]. Nie zwlekaj z powrotem do domu. Ale zostań dłużej, jeśli Twoje zdrowie tego wymaga [...]. Całuję Cię.¹

* * *

Latem Stalin, wspierany przez energicznego Sergo, wmieszał w jeden ze swoich sfingowanych spisków - Partię Przemysłową - Kalinina i, jak się zdaje, wykorzystał dowody, że „Ojczulek”, niepoprawny kobieciarz, marnotrawił fundusze państwowe na baletnice. Obwiniony błagał o wybaczenie.²

Stalin i Mienżynski nieustannie naradzali się również w sprawie innych spisków. Stalin niepokoił się o lojalność Armii Czerwonej. OGPU zmusiło dwóch oficerów, by złożyli zeznania przeciwko szefowi sztabu, Tuchaczew-skiemu, utalentowanemu, odważnemu dowódcy, zażartemu wrogowi Stalina od wojny polskiej 1920 roku. Tuchaczewski był znienawidzony przez mniej zdolnych oficerów, którzy skarżyli się Woroszyłowowi, że arogancki dowódca „stroi sobie z nich żarty” swoimi „wielkimi planami” rozbudowy armii. Stalin zgadzał się, że są one „fantastyczne” i tak ambitne, że niemal kontrrewolucyjne.³

OGPU próbowało oskarżyć Tuchaczewskiego o planowanie zamachu stanu. W 1930 roku było to oskarżenie zbyt niedorzeczne nawet dla bolszewików. Stalin, nie będący jeszcze dyktatorem, badał swego potężnego