Głód i sielanka: Stalin na daczy 59
Tymczasem Stalin zwrócił się przeciwko przewodniczącemu Rady Komisarzy Ludowych, Rykowowi, który tak ostro pił, że w kremlowskim kręgu wódkę nazywano „Rykówką”.
Drugiego września napisał do Mołotowa: Co zrobić z Rykowem (który bezsprzecznie im pomaga) i Kalininem [...]? Nie ma wątpliwości, że Kalinin zbłądził [...]. Należy poinformować KC, by pouczył Kalinina, aby już nigdy nie zadawał się z tymi szubrawcami.10
Kalinin uzyskał przebaczenie - ale zrozumiał przestrogę: już nigdy nie wystąpił przeciwko Stalinowi, stając się politycznym popychadłem, stawiającym tchórzliwie aprobujące podpisy na wszystkich zbrodniach Stalina. Mimo to Stalin lubił „Ojczulka” Kalinina i dobrze się bawił na jego przyjęciach w Soczi, gdzie nigdy nie brakowało pięknych dziewcząt. Wieści o jego towarzyskich „sukcesach” dotarły niebawem do na wpół pobłażliwej, na wpół zazdrosnej Nadii w Moskwie. Napisała:
Słyszałam od pewnej młodej i pięknej kobiety, że zadawałeś szyku na kolacji u Kalinina, byłeś bardzo zabawny i wszyscy się śmiali, choć zwykle są onieśmieleni w Twojej dostojnej obecności.
Trzynastego września Stalin oznajmił Mołotowowi, że kierownictwo naszego państwa jest dotknięte straszną chorobą [...]. Koniecznie trzeba podjąć jakieś kroki. Ale jakie? Porozmawiamy, kiedy wrócę do Moskwy.... Mniej więcej taką samą opinię wyraził w liście do innych członków Politbiura. Zasugerowali, aby Stalin objął stanowisko Rykowa. Woroszyłow napisał:
Drogi Koba, Mikojan, Kaganowicz, Kujbyszew i ja uważamy, że najlepszym rozwiązaniem byłoby zjednoczenie kierownictwa Sownarkomu i skierowanie do niego Ciebie, ponieważ pragniesz silnego kierownictwa. Sytuacja jest inna niż w latach 1918-1921, ale Lenin kierował Sownarkomem.
Kaganowicz upierał się, że to musi być Stalin. Sergo zgadzał się z nim. Mikojan napisał również, że na Ukrainie chłopi zniszczyli zeszłoroczne zbiory -to bardzo niebezpieczne [...]. Obecnie potrzebujemy silnego kierownictwa i jednego przywódcy, tak jak za czasów Iljicza, i zdecydowaliśmy, że Ty jesteś najlepszym kandydatem na przewodniczącego [...]. Czyż cały świat nie wie, kto jest władcą naszego kraju? 11
Mimo to nikt jeszcze nie pełnił funkcji sekretarza generalnego i szefa rządu jednocześnie. Co więcej, czy cudzoziemiec, Gruzin, mógł formalnie kierować krajem? Kaganowicz poparł więc nominata Stalina, Mołotowa.
- Powinieneś zastąpić Rykowa - oświadczył Stalin Mołotowowi.12
Dwudziestego pierwszego października Stalin odkrył kolejną zdradę: doniesiono mu, że Siergiej Syrcow, kandydat na członka Politbiura i jeden z jego protegowanych, spiskuje przeciwko niemu. Donosy były już wówczas nieodłączną częścią bolszewickiego rytuału i bolszewickim obowiązkiem