Cele wych725 bmp

tychczasowym kierunku jej rozwoju, czy też ma powoływać do umiejętnej i systematycznej naprawy we wszystkich zakresach'wymagających rozumnego sterowania?

Oczywiście, program edukacji adaptującej jest programem łatwiejszym do wykonania, pozbawionym ryzyka i niebezpieezeństw. Ale-skoro przyszłość nie powinna być identyczna z teraźniejszością, jeśli powinna być „inna", musimy opowiadać się za edukacją innowacyjną. Wychowanie w służbie przyszłości winno podjąć kształtowanie w człowieku świadomości krytycznej, która pozwoli mu oceniać rzeczywistość i kierować jej rozwojem z uwagi na rolę społeczną, jaka przypadnie mu w ucłzialęAEdukacja, która przez całe stulecia miała charakter elitarny i prestiżowy, stanowiła przywilej wybranych, staje się dobrem powszechnym, pożytecznym zarazem dla całego społeczeństwa jak i dla całego świata. Obecnie sytuacja i rola wychowania uległy zasadniczej zmianie. Oczywiście, edukacja pozostaje dobrem bardzo ważnym dla człowieka, zwłaszcza dla jego kariery i dla formowania jego osobowości. Ale staje się także, w różnych dziedzinach, szczególnie w dziedzinie gospodarczej, dobrem powszechnym o charakterze społecznym. Od połowy naszego stulecia zaobserwowano, że surowce, kapitały i organizacja pracy nie są jedynymi czynnikami wzrostu gospodarczego, ale że jakość tej pracy, która wymaga poziomu wykształcenia coraz wyższego, stanowi także bardzo ważny czynnik rozwoju gospodarczego.

Podobnie jest w dziedzinie politycznej. W tradycyjnej koncepcji kształcenia przewidywano ograniczony zakres wiadomości obywatelskich, który pozwoliłby obywatelowi na znalezienie swojego miejsca w społeczeństwie i w państwie. Dzisiaj kształcenie obywa-298

tełskie staje się ważnym czynnikiem politycznej świa-' domości społeczeństwa i jego postawy wobec, wieb/ kich problemów narodowych i międzynarodowych. Staje się także narzędziem walki -p.gzęciw- ustrojom' dyktatorskim, manipulujących ludźmi według;, woli' tych, którzy zdobyli władzę. Staje się wreszcie „czyn-J. nikłem -budowania porządku demokratycznego i_f ro-⁵ snącego uczestnictwa obywateli w. zarządzaniu społe-< ’ czeństwem i w kulturze.    _f •    _:    \u,fi n ulói ’

Edukacja stanowi samo źródło pozwalajągęn zroz^-t ’ mieć charakter i tendencje rozwojowe, cywilizacji' współczesnej, a także kierować jej dalszym-, rpźwjęb jem.-Wiemy dzisiaj, -że ten rozwój nie powinien; by¹ mieć charakteru gwałtownego ani też urzeczywistniać się przy udziale przemocy, ponieważ w takim, przy-j padku groziłby bezpieczeństwu i szczęściu.ludzi, n.i . Bardzo ważnym czynnikiem . jest świadome uczestnictwo mas we wszystkich formach działalności mającej na celu doskonalenie cywilizacji współczesnej i zachowanie naszej planety a także całej ludzkości od katastrofy. Ta globalna problematyka staje -dziś przed wszystkimi mieszkańcami tej ziemi. Oczywiście’ nie wszędzie jest ona w pełni rozumiana,-, ale ..wszgr dzie, w chwili obecnej, pierwszoplanowe żądanie .edukacji polega na osiągnięciu pewnego poziomu wspólnych przekonań, niezbędnych do. wspólnego- działą_r ’ nia.    , .    „...w-

W tym kontekście, gdzie nowe zadania społeczne-, dawniej nie znane, stają przed wychowaniem, .nie mogą już dziś wystarczać tradycyjne kongepcje nam" czania, tradycyjne instytucje, które mu służą, podob-' nie jak programy określające zasadnicze -zadania.''^! Obok teorii i praktyki oświaty pojmowanej ; jako; do-’ hro człowieka trzeba opracować teorię i -praktykę¹ edukacji pojmowanej jako dobro społeczne_l,jzczegób-

.299

1

ItĄ

Ą

<1 i