g5 bmp

_E. Andrzejewska-Golec, L. Świątek

Ad 3. Zestaw składa się z probówki szklanej zamkniętej korkiem, w którym umocowana jest bagietka szklana, d-rugi koniec tej bagietki owinięty jest celofanem przytwierdzonym gumką lub nitką.

Rysunek: odrysować samicę oraz jajo z widocznymi wyraźnie elementami budowy; wykonać rysunek zestawu.

2. Rodzina: Ascarididae

1. Gatunek: Ascaris lumbricoides L.

la. Ascaris lumbricoides hominis L. - Glista ludzka

Kosmopolityczny (częściej spotykany w krajach ciepłych), łmorióksenićżnyf pa-s_ożyt bytujący w przewodzie pokarmowym człowieka. Uważa się, że ok. 1/4 ludności światajest żywicielem glisty ludzkiej (najczęstszy .spośród nicieni pasożyt człowieka na świecie). Częstość występowania w Polsce wynosi 1-3%.

Ryc. 61. Glista ludzka, postacie dorosłe: samica (na lewo) i samiec (wg 22).

■Ryc. 62. Glista ludzka, jajo: 1 - inwazyjne z larwą, 2 - niezpłodnione (wg 1).

Ęudowa. Trzy wargi otaczające otwór gębowy są silnie rozwinięte i posiadają wewnętrzną krawędź ząbkowaną. Na wargach znajdują się brodawki czuciowe i chemorecep-tory (amfidy).

Wór powłokowo-mięśniowy zbudowany jest z trzech warstw: grubego poprzecznie prążkowanego oskórka, cienkiej hipodermy wpuklającej się do środka w formie 4 wałków oraz mięśni: W wałkach bocznych znajduje się układ wydalni-czy, w grzbietowym - nerw grzbietowy, wjbrzusz-nym - nerw brzuszny.

Dymorfizm płciowy jest. wyraźny (ryc. 61). Samica o długości 20-55.cm i szerokości 0,3 -0,6 cm (rmjwiększy spośród nicieni pasożytujących u

ę^owięka) posiada.,wulwę w odległości.....1/3 od

przodu ciała. Od wulwy odchodzi krótka po-chwa, za którą znajduje się niewielki nieparzysty odcinek macicy, rozwidlający się następnie na dwie długie cewki przechodzące w jajowody, a te z kolei w jajniki. Samiec ma wymiary 15-30 cm długości i 0,2-0,4 cm szerokości, tylny koniec zagięty na stronę brzuszną, układ rozrodczy nieparzysty, typowy dja rncienL Jajo (ryc. 62) o_wymiąrach 75x50pm (nieinwazyjne 90x50|i.m) ma 3-warstwową skorupkę, jak u in-nych nicieni, z tą różnicą, że warstwa zewnętrzna białkowa jest tu charakterystycznie pofałdowana, stosunkowo nietrwała.

66