klsti077

ROZDZIAŁ 3. RYBOŁÓWSTWO

97<

środkowa, jesk drobna=-. a . dwie- poboczne — wielkookie (porówn. fig. 27). Sieć drobnopka^ j adrem-zwana, jest.zawsze,słabo napięta i tworzy lekkie fałdy. Ryba, przenikając przez wielkie oka drguby, nabiera na się jadra i w ten sposób sama dla siebie tworzy worek, w którym więźnie. Sieci dwu- i trójwarstwowej używają i jako spławnej; wyjątkowo sporządzają nawet z takiej siatki nastawki i kłonię; jednak głównie służy jako zastawna. Rybę zwykle zapędza się do niej, hałasując .po wodzie specjalnemi ż^^ziamt^⁰^- § 82)- „Drygilbiuę^ można bądź "rozstawić w wodzie na podobieństwo prostej wiszącej ściany, bądź też otoczyć taką wiszącą ścianą kępy i zarośla podwodne dokoła. Sieć ta jest bardzo rozpowszechniona na wszystkich ziemiach północno-słowiańskichj choć są_w Polsce i na Polesiu miejscowości, do których dopiero niedawno przeniknęła. Wielkorusi, pospolicie tej sieci używający, zanieśli ją do Syberji i środkowej Azji. Znają tę sieć również Bułgarzy i Serbochorwaci. Poza tern jest- używana w Europie zachodniej (Włochy, Francja, Anglja i Niemcy).

Warto zaznaczyć, że drygubica w wielu krajach słowiańskich często wprost siecią albo mrzeżą bywa nazywana. Mrzeżą nazywają ją np. w niektórych okolicach Polacy (mrzyża, mrzyżka, mrzezna), a także Wielkorusi (meróża) i Serbochorwaci (inreźa). Powszechnie i Rumuni znają ją pod tą słowiańską nazwą. Charakterystyczne, że i nazwy jej części składowych powtarzają się na znacznych odległościach. Tak np. Białorusini północni jadro zwą pałatnó, zaś drgubę — red; ale i dla Hercegowińczyka drygubica, zwana tam mreża, „sastoji se od płatna (gusta srednja mreża) i ret ki je (iz-vanjske mreże velikih oka)“. Oczywiście, drguba mogła tu dzięki jej rzadkości w obu wypadkach niezależnie zostać nazwaną, zaś zbieżność nazwy dla jadra może być przypadkową. W każdym jednak razie tego rodzaju zgodności zasługują na bliższe zbadanie, — Wyrazy dokładnie odpowiadające nazwie drygubicy czy drguby (dźwięczność nagłosu jest tu późnego pochodzenia; porówn. białoruskie try-hiibica i t. d.) przechowały się i na Bałkanach. Jak już wiemy, charakterystyczną cechę drygubicy stanowią workowate fałdy, tworzące się przy chwytaniu zdobyczy; otóż np. w pewnej okolicy Bułgarji fałda, tworząca się w dolnej krawędzi zarzutni (§ 95; wewnątrz tej sieci przy jej wyciąganiu, zwie się ttrguba.

107. Przy połowie sieciami, kłoniami i t. d. posługują się rybacy rozlicznemi narzędziami pomocniczemu Typy tych narzędzi oraz ich nazwy również"zasługują na żywą uwagę etnologa. Szczególnie zajmujący jest zespół narzędzi powszechnie używanych przy zimowym połowie sieciami pod lodem.^Należą do niego chochle, t. j. proste, długie tyczki, do których pośrednio jest uwiązana sieć i które prowadzi się ]3od..lod.em od pre    przerębla, widełki (fig. 86),

służące do prowadzeHia.uhoclłli,.i kl u c z k i (fig. 84), zapomocą których

K. Moszyński. Kaltora lodowa Słowian, os. I.    7