Jak z powyższego wynika, wykres prędkości tłoka będzie proporcjonalny do wykresu zależności wydajności pompy od czasu.
Dla pomp tłokowych o napędzie korbowym krzywa prędkości tłoka z uwagi na skończoną długość korbowodu jest sinusoidą, w przybliżeniu jak przedstawiona na rysunku 2.5. Dla większej czytelności szkicu mechanizm korbowy pompy tłokowej przedstawiono tu w pozycji poziomej.
Rys. 2.5. Wykres zależności prędkości tłoka i chwilowej wydajności od kąta obrotu korby
Jeżeli na rysunku 2.5 ramię korby narysujemy w skali R = r, to rzędne wykresu y — R sin /S przedstawiają wartość prędkości chwilowej wynoszącą
c= r oj sin/?. [2.8]
Prędkość ta przyjmuje wartość maksymalną dla kąta /? = 3 (90°) i wynosi
Cmax = r co. [2.9]
Jeżeli ramię korby narysowane jest w skali R = F r, to wówczas rzędne wykresu są proporcjonalne do chwilowej wartości wydajności pompy, a pole zawarte między osią czasu t i połową sinusoidy nad osią czasu przedstawia w skali wydajność podczas jednego obrotu pompy tłokowej jednostronnego działania.
Na rysunku 2.6a przedstawiony jest wykres obrazujący zmianę wydajności w czasie dla pompy jednotłokowej jednostronnego działania. W czasie jednego obrotu (kąt /? od 0° do 2n) zostaje wykonany jeden suw tłoczenia (górna część sinusoidy — linia ciągła) i jeden suw ssania (dolna część sinusoidy — linia przerywana). Z wykresu wyraźnie wynika, że wydajność jest zmienna w czasie od wartości Qmin = 0 dla kątów obrotu korby n — 2,-r — 3Ti — 4Ti... do wartości Qmax — F r dla położeń tłoka odpowiadających kątom obrotu korby nl2, 5/2n...
Wydajność pompy w czasie jednego pełnego obrotu korby obrazuje pole pod sinusoidą górną w zakresie od 0 do n. Pole to można zastąpić przez pole prostokąta o podstawie równej czasowi trwania jednego obrotu. Wysokość prostokąta jest proporcjonalna do średniej wydajności pompy Qsr w czasie jednego obrotu.
33
3 — Okrętowe pompy