Strona 100/575
Spis treści -Teoria komunikowania... o
l> M<Quail. Troru* kommikowtKM masourgo. Wanejw* 2007 ISBN 97X-XJ-OI-ISIJ3-M, C by W'N PWN 2007
masowych (42)
a 2.1. Od początku do mediów masowych (43)
a 2.2. Media drukowane -książka i bib Ho teka (44)
i® □ 2.3. Media drukowane -gazeta (47)
a 2.4. Inne media drukowane (50)
0 2.5. Film jako medium masowe (50)
a 2.6. Radio i telewizja (53)
a 2.7. Muzyka
fonograficzna (55)
i® □ 2.8. Rewolucja
komunikacyjna - media nowe wobec starych (57)
0 03 2.9. Zróżnicowanie mediów (59)
a 2.9.1. Wolność a kontrola (60)
3 2.9.2. Wymiary użycia i odbioru (62)
a Podsumowanie (64)
a Literatura uzupełniająca (64)
0 CZĘŚĆ n TEORIE (66)
® 0J Rozdział 3 Pojęcia i modele komunikowania masowego (66)
0 Rozdział 4 Teoria mediów a teoria społeczna (92)
© 0] 4.1. Media, społeczeństwo i kultura - związki i konflikty (93)
© 0] 4.2. Komunikowanie masowe jako proces społeczny: za poś red niczenie stosunków i doświadczeń społecznych (96)
© 0] 4.3. Ramy odniesienia dla powiązania mediów ze społeczeństwem (99)
j 4.4. Główne wątki teorii
W
100 Rozdział 4. Teoria mediów a teoria społeczna
DIAGRAM 4.2
Ramy odniesienia dla tworzenia teorii mediów i społeczeństwa: media zajmują miejsce między doświadczeniem osobistym a bardziej odległymi zdarzeniami i siłami społecznymi (za: Westley, MacLean 1957).
Niezapośredniczony kontakt ze źródłami w społeczeństwie
RZECZYWISTOŚĆ Odległe wydarzenia i siły społeczne
SPOŁECZEŃSTWO Źródła i głosiciele poglądów
MEDIA
WIDOWNIA
PUBLICZNOŚĆ
Komunikowanie Przekaz i reakcja
i interakcja
widowni
Bezpośrednie osobiste doświadczenie rzeczywistości -
Diagram 4.2 wyraża też fakt. że doświadczenie nie w pełni i nic zawsze jest za-pośredniczone pr/cz media masowe. Wciąż istnieją pewne bezpośrednie kanały kontaktu z instytucjami społecznymi (np. partie polityczne, związki zawodowe, kościoły). Potencjalnie różne źródła informacji (w tym kontakty osobiste z innymi i kontakty przez Internet) mogą nie być zupełnie niezależne od siebie, zapewniają jednak pewien system kontroli trafności i rzetelności „interakcji ęuzwj-zapośredniczonych”.
4.3.1. Rodzaje teorii mediów i społeczeństwa
W świetle powyższego można wymienić następujące rodzaje teorii mediów i społeczeństwa. Po pierwsze, istnieją „makroteorie" dotyczące relacji między mediami a innymi instytucjami społecznymi, które mają wpływ na zakres niezależności mediów. Czy media proponują wizje alternatywne, czy też po prostu umacniają dominujące skądinąd stosunki władzy i kontroli? Po drugie, pewne teorie koncentrują się bardziej bezpośrednio na instytucjach i organizacjach medialnych, na tym, jak wykonują one wybrane przez siebie lub przydzielone im zadania, zwłaszcza wobec zmian technologicznych i zmian konkurencji o zasoby i poparcie. Po trzecie, pewne teorie skupiają się na perspektywie i potrzebach odbiorców i konsekwencjach używania przez nich mediów dla pozyskania doświadczenia społecznego.
Dostępne nam teorie są fragmentaryczne i wybiórcze, niekiedy nierozłączne lub niespójne, często podlegające wpływom sprzecznych ideologii i założeń co do społeczeństwa. Tworzenie teorii nie odbywa się zgodnie z systematycznym i logicznym modelem, lecz stanowi odpowiedź na problemy rzeczywistego życia i warunki historyczne. Zanim opiszemy niektóre z tych teorii, przyda się nam rzut oka na główne wątki, które decydowały o kształcie debaty w „pierwszym wieku komunikowania masowego”.