skanuj0054 bmp

ZAKOŃCZENIE

Rola i znaczenie, a także formuła konsultacji społecznych to ważki temat, który powinien, stać się przedmiotem zainteresowania nie tylko społeczności lokalnych i socjologów, ale także prawników, a przede wszystkim polityków, których żhdaniem jest umacnianie zaangażowania mieszkańców w sprawy publiczne oraz tworzenie społeczeństwa obywatelskiego, .

Polski ustawodawca nie uregulował expressis verbis instytucji konsultacji społecznych ani w ustawie zasadniczej, ani w przepisach innych ustaw i aktów wykonawczych. Regulacje prawne są rozproszone w nielicznych przepisach prawa. Aktami prawnymi, korzystającymi „przy okazji” z instytucji konsultacji społecznych są ustawy o samorządzie terytorialnym, o zagospodarowaniu przestrzennym, o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości, o związkach zawodowych, a także o dostępie do informacji o środowisku i jego ochronie oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Na gruncie polskiego ustawodawstwa i piśmiennictwa należy posługiwać się pojęciem konsultacji w znaczeniu sensu stricto, gdyż w znaczeniu sensu largo jest niewyraźnie sprecyzowany zakres przedmiotowy konsultacji. Ten brak uprzedmiotowienia jest przyczyną zacierania granic między konsultacjami a innymi formami udziału społeczności lokalnych w podejmowaniu decyzji. W literaturze spotykamy różne definicje dotyczące zjawiska konsultacji. Dla rozważań dotyczących tematyki tej pracy najtrafniejsza wydaje się definicja E. Olej-niczak-Szałowskej,

Instytucja konsultacji społecznej jako jedna z form demokracji bezpośredniej powinna stanowić dla organów ważny element bezpośredniej opinii ogółu mieszkańców. Może ona informować o stopniu poparcia dla działań władzy lokalnej, bądź określać problemy danej wspólnoty. Może także umożliwiać przeprowadzenie dyskusji i prezentowanie zamierzeń władz, w sposób otwarty i zapobiegający konfliktom, W państwie demokratycznym dążącym do decentralizacji władzy należy dać społeczeństwu odpowiednie i jednoznaczne instrumenty, które można by wykorzystywać do wyrażania i egzekwowania swojej woli, W sprawach nurtujących daną społeczność, „konsultacja” może spełniać rolą takiego instrumentu. Prowadzi ona do zbliżenia pomiędzy administrującymi a administrowanymi. Pozwala Jednostce” przekroczyć barierę dzielącą rządzących od rządzonych oraz uczestniczyć w procesach podejmowania decyzji. Stwarza siłom społecznym możliwość „wczesnej kontroli”, W ten sposób można zapobiec wielu nieprawidłowym decyzjom władzy, które mogą być spowodowane brakiem aktualnej informacji o potrzebach i oczekiwaniach społecznych. Konsultacja daje możliwość konsolidacji wspólnocie samorządowej, która jest gospodarzem „na swoim terenie”.

Jednakże obok niezaprzeczalnych zalet, w stosowaniu instytucji konsultacji mogą zachodzić pewne nieprawidłowości. Otóż w celu uchylenia się od odpowiedzialności konsultacje mogą być wykorzystane przez władzę, która z góiy będzie zamierzała osiągnąć założony rezultat. Decyzja o przeprowadzeniu konsultacji me może byc podjęta zbyt późno, ani opóźniać proponowanych rozstrzygnięć, bowiem w obydwu przypadkach konsultacje mogą stracić swój sens. Przeprowadzenie konsultacji bez istotnej potrzeby może wywołać niechęć i znużenie członków społeczności lokalnej. Niekiedy koszty i czasochłonność mogą oznaczać wolniejsze tempo w podejmowaniu decyzji. Dlatego praktyka przeprowadzania konsultacji powinna służyć ochronie interesów wspólnoty, poprzez jej doskonalenie.

O zmianie przynależności terytorialnej danego regionu nie można decydować w drodze referendum. Można jedynie skorzystać z instytucji konsultacji społecznych, których opinia nie jest wiążąca dla podmiotu uprawnionego do dokonania korekt na mapie administracyjnej kraju. Dla mieszkańców Elbląga „konsultacje” okazały się jedyną uzasadnioną prawnie formą wyrażenia swego niezadowolenia z podziału administracyjnego kraju, dokonanego w 1999 r. Zdaniem elblążan włączenie Elbląga i okolicznych gmin do województwa warmińsko-mazurskiego odbyło się bez uwzględnienia tradycyjnych historycznych więzi społecznych i gospodarczych. Podzielono jednorodne krainy geograficzne Żuław i Zalewu Wiślanego. Podziału dokonano bez wcześniejszej konsultacji ze społecznościami lokalnymi, Pominięto ekspertyzy jednoznacznie wskazujące na