str 022 023

formę organizacji narodowowyzwoleńczej, współdziałającej z ruchem rewolucyjnym w Rosji.

Jakkolwiek Walery Wróblewski opuścił Petersburg przed zawiązaniem Koła, to być może znał ludzi, którzy weszli w skład tego ugrupowania. Poza tym Walery przyjeżdżając do Wilna, spotykał u swego stryja różnych ludzi. Wkrótce poznał tam poetę polskiego Władysława Syrokomlę, Wacława Przybylskiego — redaktora „Teki Wileńskiej**, a także Konstantego Kalinowskiego. Bywał tam też i Zygmunt Sierakowski. Nietrudno się domyślić, że mieszkanie stryja odwiedzali przedstawiciele postępowej inteligencji i młodzieży polskiej. Wiele wieczorów spędzano na dyskusjach politycznych, w których brał udział również Walery. Szczególnie dużo miejsca poświęcano sprawie wyzwolenia Polski i połączenia walki o odzyskanie niepodległości z walką o przemiany społeczne.

W czerwcu 1856 roku Walery Wróblewski zdał pomyślnie, choć nie najlepiej, egzaminy końcowe, po czym zgodnie z obowiązującymi zasadami został wysłany na roczną praktykę do szkolnego leśnictwa Lisińskiego koło Petersburga. 8 maja 1857 roku otrzymał stopień chorążego, po czym wysłano go w Grodzieńskie, do Sokółki, gdzie objąć miał funkcję pomocnika kierownika szkoły leśnej.

27 czerwca Walery Wróblewski stawił się w szkole leśnej w Sokółce, by rozpocząć pracę.

Przygotowania do powstania

Sokółka, gdzie osiadł Walery Wróblewski, to niewielka miejscowość, która otrzymała prawa miejskie w XVIII wieku, a swój rozwój zawdzięczała podskarbiemu Ty-zenhauzowi. Była ona ważnym punktem z tego względu, że leżała w połowie drogi z Białegostoku do Grodna. W tym czasie budowano linię kolejową warszawsko-petersburską, która między innymi biegła właśnie przez Sokółkę. Cieszyło to zapewne Wróblewskiego, gdyż nowa linia kolejowa ułatwiała sprawniejszą organizację ruchu spiskowego przy jednoczesnych kontaktach zarówno z Warszawą, jak i Wilnem oraz Petersburgiem, w których to miastach niebawem poczęły powstawać związki i organizacje: w Petersburgu między innymi wspomniane już Koło Sierakowskiego, a w Warszawie — Komitet Miejski.

Bezpośrednio po przybyciu do Sokółki Walery nawiązał kontakt z miejscowymi działaczami politycznymi.

23