str 084 085 (3)

kolenia w pokolenie, a powstających w latach od 1500 do 300 p.n.e. Zbiór jest swoistym kompendium wiedzy

0    wierzeniach, obrządach, obyczajach, sztuce, filozofii

1    nauce najstarszego ze znanych nam okresów kultury aryjskiej w Indiach. Część zbioru zwana Atharwaweda zawiera m. in. pieśni, przekleństwa, zaklęcia, egzor-t cyzmy itp. i jest księgą staroindyjskiego folkloru.

3.

KTO, GDZIE ZBIERAŁ TEKSTY LUDOWE?

1.    Józef Konopka (1818—1880), ziemianin z Krakowskiego, właściciel wsi Mogilany, zbieracz okolicznych pieśni i przysłów ludowych, w 1840 r. wydał Pieśni ludu krakowskiego.

2.    Józef Jan Lipiński (zm. 1864), historyk. Przebywając w latach czterdziestych w Wielkim Księstwie Poznańskim interesował się miejscowym folklorem pieśniowym i obrzędowym. W 1842 r. wydał tomik Piosnki ludu wielkopolskiego.

3.    Roman Zmorski (1824—1867), poeta romantyczny, etnograf z zamiłowania. Tłumacz Pieśni serbskich (1853). Za młodu brał udział w wędrówkach tzw. cyganerii warszawskiej po ziemi mazowieckiej w poszukiwaniu rodzimego folkloru. W 1852 r. wydał Podania i baśnie ludu w Mazowszu.

4.    Juliusz Roger (1819—1865), lekarz pochodzenia niemieckiego. Przybył na Górny Śląsk w 1847 r. wezwany przez księcia Raciborskiego do walki z epidemią tyfusu. Pracując wśród ludności polskiej, był obrońcą jej praw,'nauczył się języka i interesował miejscowym folklorem. W 1863 r. wydał Pieśni ludu polskiego w Górnym Śląsku.

5.    Władysław Skierkowski (1886—1941), ksiądz, zginął w obozie koncentracyjnym w Działdowie. Miłośnik Kurpiowszczyzny. Zbieracz i od 1928 r. wydawca zeszytów pieśni ludowych regionu, które złożyły się na tom pt. Puszcza Kurpiowska w pieśni.

6.    Stefan Marian Stoiński (1891—1945), etnograf, muzykolog, kompozytor i dyrygent, organizator ruchu muzycznego na Śląsku, interesował się szczególnie muzyką ludową z okolic Żywca. Jego bogaty zbiór Pieśni żywieckich wydany został w 1962 r.

7.    Augustyn Steffen (ur. 1901), najwybitniejszy współczesny zbieracz i badacz folkloru na Warmii. Interesował się prozą, poezją ludową oraz zagadnieniami języka miejscowej ludności. W latach 1931—37 ogłosił w 3 tomach Zbiór polskich pieśni ludowych z Warmii, a w 1937 opublikował Opowiadania komiczne i podania z Warmii oraz Rymy dziecięce, zagadki i przysłowia rymowane z Warmii.

8.    Jan Sadownik, folklorysta, wybitny znawca zagadnień pieśni ludowej interesujący się szczególnie folklorem Podhala. W 1967 r. wydał tom Pieśni Podhala, opatrując je obszernym wstępem naukowym i szczegółowymi indeksami zmierzającymi do maksymalnego usystematyzowania tekstów.

9.    Maryna Okęcka-Bromkowa, redaktor rozgłośni Polskiego Radia w Olsztynie, zasłużona zbieraczka współczesnego folkloru głównie z Pojezierza Mazurskiego. Obok wydanych tomików: Nad jeziorem bajka śpi (1962), Z kolankiem i bez (1965), Śpiewa wiatr od jezior (1966), wiele tekstów nagrała na taśmy magnetofonowe, tworząc z nich bogate archiwum literatury ludowej przy rozgłośni Polskiego Radia w Olsztynie.

10. Józef Ondrusz, nauczyciel, miłośnik folkloru śląskiego. W 1960 r. wydał Przysłowia i przymówiska ludowe ze Śląska Cieszyńskiego.

4 JAKIE ZAGADNIENIA INTERESOWAŁY . POLSKICH FOLKLORYSTÓW?

i. Ryszard Wincenty Berwiński (1819—1879), rewolucyjny poeta romantyczny z Wielkopolski. Początkowo entuzjasta koncepcji tzw. samorodnej twórczości ludu, później ostry jej / przeciwnik, jest autorem pierwszej krytycznonaukowej polskiej książki o folklorze pt.

85