290 Podstawy fizjoterapii
głowy podczas wykonywania tych czynności pozwala na ogólne zorientowanie się, czy przyczyna tej dolegliwości jest pochodzenia ocznego, centralnego, czy też kręgowego.
Nierzadko dysfunkcjom kręgosłupa szyjnego towarzyszyć mogą nawet zaburzenia równowagi. By pośrednio wykluczyć ewentualne pochodzenie ośrodkowe tych symptomów, posiłkować się możemy badaniem kilku prostych objawów oraz testów, jak np. test Romberga, chód po linii, próba kroków Unterbergera, chód „gwiaździsty” wg Babińskiego-Weila, próba pokazywania wg Barany’ego, czy tzw. „test pozycji”. Negatywne odpowiedzi podczas wykonywania powyższych testów mogą świadczyć o przyczynie zaburzeń równowagi leżącej najprawdopodobniej w górnej części kręgosłupa szyjnego (segmenty C0 ,, C12, C2 3).
Charakterystycznym przykładem innych testów czy objawów powodujących reakcję bólową może być tzw. „objaw szczytowy”. I tutaj, pozytywna reakcja (bólowa) w trakcie jego wywoływania, nie koniecznie musi świadczyć o neurogen-nym jej podłożu. Sporo dodatkowych informacji dostarczają pośrednio wcześniej już wspominane testy napięciowe. Poprzez odpowiednią pozycję wyjściową i ruch określoną częścią ciała (dłonią, w stawie łokciowym, barkiem lub głową) stwarza się możliwość oddzielnego napinania nerwów - promieniowego, pośrodkowego oraz łokciowego. Możemy zatem określić zarówno poziom ewentualnej stenozy otworu między kręgowego, jak i inną, pozakręgową przyczynę konfliktu korzonkowego. Testy te równie dobrze można wykorzystać np. w badaniu funkcjonalnym tzw. „zespołu bolesnego barku”. Wywołanie reakcji nociceptywnej w barku i jego okolicach, poprzez zmiany napięcia wcześniej wspomnianych nerwów za pomocą ruchów nadgarstka (jego zgięcia lub wyprostu), którą łagodzi skłon głowy w stronę bolesnego barku, przemawia za wertebrogennym pochodzeniem dolegliwości.
Ryc. 126. Testy napięciowe dla nerwu pośrodkowego (po lewej), promieniowego
(w środku) i łokciowego (po prawej).
W tego rodzaju dysfunkcji równie pożytecznym badaniem jest tzw. „test przy-wiedzenia horyzontalnego” ramion. Jeżeli u badanego, w trakcie przywodzenia kończyn górnych wspartych dłońmi na biodrach, występuje ewidentna różnica zakresu ruchomości po obu stronach, a próba biernego zwiększenia ruchomości