tomI (94)

96 Podstawy fizjoterapii

że wiele jednorodnych matryc C7.y ruchowych wzorców (podprogramów) składa się na bardziej złożony program, będący swego rodzaju dynamiczną mozaiką.

Przedstawione powyżej złożone zjawiska dotyczące sterowania ruchami człowieka mają spore znaczenie w praktyce fizjoterapeutycznej, postrzeganej m.in. przez pryzmat edukacji i reedukacji ruchowej. Wcześnie wspomniano już paro-krolnie, że każda dowolna czynność ruchowa {w tym także ćwiczenia) ma charakter zadania ruchowego, które musi być wcześniej zaprogramowane, a następnie w sposób podświadomy kontrolowane (sterowane). Wspomniano też, że ruchy mogą być sterowane w różny sposób - ,,ante factum oraz in facto”, w pierwszym przypadku bez sprzężeń zwrotnych, a w tym drugim z takimi sprzężeniami, ale jednorazowo (podczas wykonywania danego ruchu), lub w sposób ciągły, jak to ma miejsce w ruchach cyklicznych lub w utrzymywaniu postawy ciała. Różnie więc przedstawia się sekwencja ogniw sterowania tak zróżnicowanymi zadaniami, co ilustrują poniższe ryciny.

zamiar wykonania ruchu (zaprogramowanie ruchu)

start

efekt

informacja o wykonaniu zadania ruchowego

Ryc. 53. Realizacja prostych zadań ruchowych (sterowanych antę factum).

Jeśli z jakiegoś powodu zadanie takie zostanie wykonane błędnie, to ewentualna poprawka może mieć miejsce dopiero podczas kolejnej próby wykonania takiego zadania.

W zadaniach złożonych (sterowanych in facto) korekty zachodzą już w trakcie wykonywania ruchu, ale jeśli z jakiegoś powodu zadanie takie zostanie w elekcie wykonane błędnie (lub w trakcie wykonywania zadania pojawia się zbyt dużo błędów), to ich skuteczne wyeliminowanie podczas kolejnych prób wymaga już zaprogramowania zadania na nowo.