Zasady Wykładni Prawa L Morawski'5

» ■ Rozdział XN. Błędna wykładnia prawa i jej skutki ■ »

—    należy podać na czym polega błędna wykładnia, a w szczególności, jakie dyrektywy wykładni ona narusza,

—    należy wskazać, jaka jest prawidłowa wykładnia i w oparciu o jakie dyrektywy i argumenty podnoszący zarzut ją ustalił (na te dwie ostatnie okoliczności powołuje się SN m.in. w wyroku z 19 marca 1998 r. (III CKN 401/97, Prok. i Pr. 1999/7-8/35) i wyroku z 18 listopada 1997 r. (II UKN 338/97, OSNAP 1998/17/523).

4. Pojęcia niedookreślone i klauzule generalne

Warto podkreślić, że zarzut błędnej wykładni odnosi się również do interpretacji pojęć niedookreślonych i klauzul generalnych. Występowanie pojęć tego rodzaju nie oznacza zgody na dowolność interpretacyjną. Także w tym przypadku interpretator powinien respektować przyjęte reguły wykładni oraz, na co kładzie się szczególny nadsk, dokonywać oceny, w oparciu o wszechstronną i szczegółową ocenę konkretnych okoliczności w danej sprawie. I tak na przykład TK rozważając w wyroku z 14 grudnia 1999 r. (SK 14/98, OTK 1999/7/163) interpretację art. 36 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 30 czerwca 1970 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (t.j. 1997, Dz.U. Nr 10, poz. 55 ze zm.), w którym stwierdza się, iż żołnierza zawodowego w służbie stałej można zwolnić „w przypadkach szczególnie uzasadnionych potrzebami Sił Zbrojnych” wskazuje, że użycie przez prawodawcę pojęć niedookreślonych lub klauzul generalnych nie jest równoznaczne z przyznaniem interpretatorowi absolutnej i pozostającej poza wszelką kontrolą swobody w zakresie wykładni tego rodzaju zwrotów, a wręcz przeciwnie zobowiązuje organ stosujący prawo do szczególnej staranności, a w zwłaszcza do wszechstronnej i szczegółowej oceny konkretnych okoliczności w danej sprawie. W związku z tym przyjąć należy, że sądy uprawnione są do kontroli poprawności wykładni również w takich decyzjach, które wydane zostały na podstawie przepisów zawierających wyrażenia nieostre. W tym także duchu wypowiada się SN w wyroku z 19 stycznia 1998 r. (N, I CKN 424/97, OSNC 1998/9/136) wskazując, że „Naruszenie prawa materialnego będące następstwem jego błędnej wykładni (art. 393¹ pkt 1 k.p.c.) (...] obejmuje także ustalenie treści ogólnych pojęć prawnych, do których należą zasady współżycia społecznego”. W dalszej części orzeczenia SN podnosi, iż sąd ustalając, czy odmowa zgody na rozwód jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego wi-

* ■ ■ 275 ■ » *