IMGA71 (3)

zjawisko. Jeśli jednak między rodzicem i dzieckiem d* ! chodzi do współzawodnictwa, życie staje się nie do ' zniesienia. Dziecko pragnie uwolnić się od tej sytua- 1 cji i pozbyć się rodzica zmuszającego je do tego, aby , bądź z nim współzawodniczyło, bądź ugięło się przed nim. Z kolei jednak pragnienie to wzbudza w dziecku ! głębokie poczucie winy, które, gdy na sytuację spojrzeć j z zewnątrz, może mieć przecież pewne racje. Wtedy przez odwrócenie, dzięki któremu dziecko eliminuje swoje poczucie winy, również i to pragnienie zostaje j rzutowane na rodzica. I oto w baśniach pojawiają się ; rodzice, którzy pragną pozbyć się dzieci — jak w Królewnie Śnieżce.

• W Królewnie Śnieżce, podobnie jak w Czerwonym Kapturku, występuje postać męska, którą uważać moż-na za postać reprezentującą ojca w dziecięcej nieswia-domości. Jest to myśliwy. Otrzymuje on rozkaz zabicia królewny Śnieżki, ale rozkazu tego nie spełnia i ocala ■ dziewczynkę. JCtóż inny, jak nie substytut ojca wyda- ■ wać się może uległy-wobec dominującej macochy, a jed- ■ nak, chcąc uratować dziecku życie, ośmiela się działać ■ wbrew woli królowej? W to właśnie pragnie wierzyć ■ dziewczynka w wieku edypalnym i młodzieńczym: oj-ciec słucha matki, ale gdyby mógł, wziąłby stronę córki, I zwodząc matką tak, jak to czyni myśliwy w baśni.

Dlaczego w baśniach postacią męską, której dziecko I zawdzięcza ocalenie, jest tak często myśliwy? Wyjaś-I nianie tego faktu okolicznością, że wówczas, kiedy ro-1 dzily się baśnie, było to zajęcie typowo^męskie, nie od-1 daje istoty rzeczy. W czasach tych było podobnie mało I królewiczów i królewien jak dzisiaj — a jednak światI baśni pełen jest postaci tego rodzaju. Natomiast bliższe prawdy byłoby wyjaśnienie, że wówczas,Tidedy po-l wstawały baśnie, polowanie stanowiło arystokratyczny! przywilej; dzięki temu myśliwy może reprezentować osobę tak wysoko wyniesioną, jak osoba oicn

Myśliwy pojawia się tak często w baśniach, ponieważ jego postać w szczególny sposób nadaje się do tego, by rzutować na nią określone uczucia. Każde dziecko p w takim czy innym momencie pragnęłoby być królewiczem czy królewną — a czasem, na poziomie nieświadomym, za taką postać się uważa, sądząc, że tylko okolicznościsprawiają, iż na pewien czas zostało zdegradowane. Iw baśniach dlatego występuje tak wielu królów i tyle królowych, że pozycja ich oznacza, iż mają absolutną władzę, a taką właśnie władzę nad sobą przypisuje dziecko rodzicom. Król i królowa w baśniach to podobnie jak baśniowy myśliwy, projekcje, jakich dziecko dokonuje w swej wyobraźni,I Fakt, iż myśliwy jest postaSą tak dobrze nadającą się do tego, |aby być obrazem silnego i opiekuńczego ojca — który stanowi przeciwieństwo ojca bezsilnego^ jaki na przykład występuje w Jasiu i Małgosi — wią^ zać się musi z budzonymi przez tę postać skojarzeniami. Myśliwy jest w nieświadomości symbolem opiekuńczym. W związku z tym trzeba zwrócić uwagę, że wszystkie dzieci w większym lub mniejszym stopniu odczuwają lęk przed zwierzętami. W marzeniach sennych dziecka lub w jego fantazjach na jawie pojawiają się zagrażające mu lub ścigające je dzikie zwierzęta — twory dziecięcego lęku i poczucia winy. W odczuciu dziecka jedynie rodzic, który jest myśliwym, może te groźne zwierzęta mgepędzić, umie nie dopuścić ich do drzwi domostwa. ^Dlatego baśniowy myśliwy to nie ktoś, kto zabija przyjazne stworzenia, ale ktoś, kto panuje nad dzikimi, wściekłymi bestiami, ujarzmiając je

r

i sprawując nad nimi kontrole! Na głębszym poziomie interpretacji reprezentuje on opanowywanie przez istotę ludzką własnych tendencji zwierzęcych, aspołecznych, gwałtownych. Skoro myśliwy wyszukuje, tropi i zwycięża to, co uważamy za niższe aspekty nas samych — w baśniach symbolizowane przez wilka — stanowi on postać jawnie opiekuńczą która jest w sta-, . !a __ i wybawia — od niebezpieczeństw iue wybaNwiac nas — ¹