150 i. Przedmiot i zadania mediów w edukacji
Ludwik Bandura (1983, s. 3) wskazuje na dwa podstawowe nurty, jakie można w odrębnie? w zakresie zadań pedagogiki medialnej. Ujął je w następujących pyZ
niach-problemach:
• Jak stosować media na lekcji i w samokształceniu?
• Jak je skonstruować, sprząc wzajemnie i odpowiednio zaprogramować, aby (&P dostosowane do poziomu kształcących się i zapewniły im optymalne warunki? *
Analizując prezentowane przez Bandurę zadania, zauważamy, że dotyczą one nro cesu kształcenia. Nie wspominają natomiast o realizacji innych celów pedagog^-medialnej. Dlatego celowe jest pogrupowanie zadań według kategorii z uwzględnij niem dotychczasowych ustaleń. Najogólniej zadania pedagogiki medialnej możemy podzielić na:
• Wymagające zdefiniowania pojęć, procesów, zjawisk medialnych, a także ub. zania pedagogiki medialnej na tle innych nauk, wskazania zakresu jej zainteresowań struktury, funkcji pełnionych przez media.
• Obejmujące problemy wychowania, socjalizacji, diagnozowania patologii, po. szukiwanie najlepszych rozwiązań obrony przed manipulacją, prowadzenie działań te-rapeutycznych itp.
• Poznawcze, które przez badania empiryczne określą mechanizmy wzajemnego oddziaływania mediów i człowieka, pozwolą budować podstawy teoretyczne dyscyplj. ny naukowej, stworzą zasady, opiszą relacje między człowiekiem a otaczającą rzeczy, wistością i wirtualnym światem.
• Dydaktyczne, wypracowujące metody, techniki działań edukacyjnych, określające efekty wykorzystania mediów w procesie kształcenia, dokształcania i samokształcenia.
• Twórcze, innowacyjne, wskazujące możliwości oraz granice wykorzystania mediów w procesach edukacyjnych, polegające na prowadzeniu eksperymentów z mediami, poszukiwaniu nowych teorii nauczania-uczenia się medialnego, projektowaniu procesów komunikacji medialnej.
• Związane z budową społeczeństwa wiedzy, tj. upowszechniania wiedzy o mediach, popularyzowania informacji na temat języka mediów, możliwości i ograniczeń ich wykorzystania.
Osiąganie zaprezentowanych celów i realizacja zadań wymaga od pedagogiki medialnej pełnienia czterech podstawowych funkcji:
• opisowej (diagnostycznej) i jak jest;
• wyjaśniającej (eksplikacyjnej) - dlaczego tak jest;
• prognostycznej 1 jak będzie;
• technicznej (praktycznej)-jak działać, aby osiągnąć cel (Strykowski, 1997b,s. 11).
Funkcja opisowa obejmuje odtworzenie zjawisk i procesów, wydarzeń medialnych z przeszłości, teraźniejszości oraz przyszłości przy równoczesnej analizie rozwoju mediów i diagnozowaniu procesu kształcenia. Układ opis - przedmiot stanowi ważną oś rozważań teoretycznych i empirycznych (Siemieniecki, 1991).
funkcja wyjaśniająca polega na wytłumaczeniu powstałej rzeczywistości, uza-dnieńia przyczyn powstałego zjawiska, np. skutków oddziaływania mediów na
dziecko.
Funkcja prognostyczna pozwala wskazać ewentualne skutki stosowania mediów oraz przewidywać zmiany norm prawnych, etycznych i organizacyjnych dotyczących
mediów.
Funkcja techniczna „zobowiązuje pedagogikę medialną do formułowania wska-zówek, rekomendacji, dyrektyw praktycznego działania” dotyczących świadomego i krytycznego odbioru mediów (Strykowski, 1997b, s. 11). Zdaniem Strykowskiego, funkcja techniczna ma szczególne znaczenie, ponieważ pedagogika medialna jest nauką intencjonalną, nauką odpowiedzialną za losy człowieka.