IMGX75 (3)

50 Z. KRASIŃSKI: IRYDION

mi się zaprzedał z głodu, prawdziwego krotoniatę°°. Sprosiłem zatem wszystkich miłych moich na biesiadę i już założyłem się z Karbonem, cztery przeciwko jednemu, że Sporus zamęczy Ernana — ale kiedy losy nas zmuszają, trza do innej walki użyć gladiatora!

EUTYCHIAN. Stój! (Do pretorianów) Zaśpiewajcie waszemu wodzowi. Evoe! flety i struny w brzęk! (Do Rupiliu-saj Teraz mów dalej.

CHÓR PRETORIANÓW. Niech żyją koście i wino — sesterce i róże! Dopóki czara się pieni, dopóki Plutus⁰⁷ się uśmiecha, stopy nasze do tańca, ręce gotowe do boju. Daj nam choćby czarne po Syrtach Murzynki, chofcby śniade po lasach Germanki!

Partów i Getów^{1 2 3} starym obyczajem nie chodzimy ścigać. Ojce nasze leżą w grobie — z nimi nużące pochody. Tu, na łożach, tu, czoło ustroiwszy bluszczem, tu, w Rzymie, czekamy na wrogów — niech nadejdą, wtedy z objęć czarnowłosych, wśród dźwięku szklanic porwiemy się do tarczy i odporu — do miecza i rzezi! Teraz evoe! niech żyją koście i wino — sesterce i róże!

EUTYCHIAN. A choćby się nie udało, to krzywoprzy-siężesz?

RUPILIUS. Świadcząc się wszystkimi bogi Chaldei i Syrii —

EUTYCHIAN. Iacta est alea⁴ — dziś jeszcze —

RUPILIUS. Otóż i nasz Grek bladawy.

|Irydion wchodzi i idzie ku Eutyćhianowi)

EUTYCHIAN. Aż dreszcz po mnie przeszedł — w oczach jego coś piekielnego — mówią, że jego ojciec był czarnoksiężnikiem. (Opiera się na Rupiliuszu)

RUPILIUS. (Usuwając się) Półbogom nie wolno się lękać.

IRYDION. Stawiam się na godzinę naznaczoną. Eutychia-nie, prowadź mnie, gdzie przykazano tobie!

EUTYCHIAN. Tak — zaraz, znamienity Greku. (Do Ru-piliusza) Jaki człowiek, jaka duma! — Vae capiti eius!⁵

RUPILIUS. (Do Eutychiana) Zdrój Lete⁶ wyleczy go z pychy.

IRYDION. Na dworze cezara wy wszyscy czas tracić lubicie. Idźmy!

EUTYCHIAN. Tędy, szlachetny Irydionie. (Wychodzą)

Inna część pałacu cezarów — szczyt wieży, otoczony kolumnadą.

Heliogabal, Elsinoe.

ELSINOE. (Odchodząc) Powierzam cię bogom i sile jego!

HELIOGABAL. Ty okrutna!

(Irydion wchodzi, Elsinoe zatrzymuje się)

ELSINOE. Księżyc wschodzi — wrą ognie i kipi trucizna! (Znika)

HELIOGABAL. O, ratuj mnie — lub, jeśli nie możesz ocalić, nie zwodź, nie udawaj, wyznaj od razu, a ja ciało moje białe przebiję tą złotą klingą. (Zdejmuje puginał z filaru) Czy widziałeś kiedy takie szmaragdy?

1

   krotoniata — zob. Przypiski Autora [29].

2

   Plutus — bożek bogactwa.

3

⁰⁸ Partowie — wojownicze ludy Iranu, których lekka konnica nieraz zwycięsko opierała się rzymskim podbojom; Getowie — szczep tracki nad dolnym Dunajem.

4

Zob. Przypiski Autora [30],

5

   Zob. Przypiski Autora [31].

6

   Lete — rzeka zapomnienia w mitologicznych zaświatach.