80 UttMMMcy lynku iMfMafto
Uczestnikami relacji inwestorskich na rynku kapitałowym są:
• spółki (ich zarządy i rady nadzorcze):
• inwestorzy dotychczasowi oraz potencjalni zarówno indywidualni, jak i instytucjonalni (różne fundusze), kontrolujący znaczną część kapitału akcyjnego spółki;
a otoczenie finansowe < analitycy finansowi, maklerzy, doradcy do spraw inwestowania w papiery wartościowe, instytucje finansowe, konsultanci-specjał iści do spraw komunikacji finansowej>;
• otoczenie pozafinansowe (dziennikarze, publicyści, media).
W węższym ujęciu można przyjąć dwa podstawowe podejściu do zdefiniowania pojęcia relacji inwestorskich, a mianowicie podejście ekonomiczne i marketingowe.
W podejściu ekonomicznym relacje Inwestorskie stanowią ważną determinantę budowania i zarządzania wartością spółki giełdowej. W tym kontekście w dążeniu do kreowania skutecznych i efektywnych relacji inwestorskich istotne są budowa. utrwalenie i powiększanie zaufania do spółki wśród dotychczasowych inwestorów. a zarazem pozyskiwanie nowych lojalnych inwestorów.
W krótkim horyzoncie czasu rezultatem właściwych relacji inwestorskich mogą być: wzrost wiedzy dotyczącej spółki odnośnie jej ekonomiczno-finansowych fundamentów, wzrost pozycji na rynku i możliwości rozwoju oraz poprawa jej wizerunku na rynku giełdowym, skuteczna promocja i sprzedaż emisji akcji (reklama, terminy i warunki nabycia akcji), a nawet wpływ na strukturę zarządu i jego aprobatę w sprawie wykreowania klimatu inwestycyjnego (np. dywidendy), głównie wśród inwestorów instytucjonalnych. Z kolei, w długim horyzoncie czasu efektem odpowiednich relacji inwestorskich powinien być wzrost kursów akcji, a przynajmniej ich stabilizacja, wynikający ze wzrostu wartości rynkowej spółki akcyjną notowanej na giełdzie.
W podejściu ekonomicznym zatem istotne jest. aby spółka w swojej stratega była zorientowana na zmniejszanie kosztów kapitału własnego, wzrost wartości rynkowej akcji i uniknięcie wrogiego przejęcia wskutek tzw. luki wartości na rynku między postrzeganą wartością a wartością rzeczywistą. W efekcie negatywnie ocenione przez inwestorów fundamenty ekonomiczno-finansowe spółki przekładają się na zniżkę kursów akcji.
Relacje inwestorskie mają pośredni — a nie bezpośredni -wpływ na wartość
rynkową spółki poprzez pozytywne postrzeganie akcji danej spółki na rynku giełdowym. a zarazem zainteresowanie się kupnem jej akcji. Stopień tego pośredniego wpływu jest uzależniony od tego. w jakiej fazie rozwoju znajduje się spółka (debiut spółki na giełdzie, kolejne emisje akcji, wycofanie akcji spółki z obrotu giełdowego). Istotne jest wskazanie skali rangi relacji inwestorskich w procesie restruktury-
zacji przedsiębiorstwa w związku i możliwością wypełnienia (likwidacji) jego luki wartości spowodowanej różnicą między obecną wartością tynkową a wartością oczekiwaną w przyszłości (w relacji chociażby do stopy zwrotu innych podmiotów o podobnej działalności i zbliżonym ryzyku).
W podejściu marketingowym relacje Inwestorskie są istotną determinantą budowy polityki informacyjnej zmierzającej do minimalizacji asymetrii informacji między uczestnikami (podmiotami) tych relacji, czyli miedzy spółką a grupami adresatów sprzedaży emisji akcji na rynku pierwotnym, a potem transakcji kupna--sprzedaży na rynku wtórnym oraz otoczeniem opiniotwórczym. Przejrzysta polityka informacyjna ma bowiem wpływ na premię za ryzyko informacyjne oraz premię za zarządzanie i komunikację na rynku giełdowym.
W ujęciu marketingowym proces konstruowania właściwych relacji inwestorskich powinien polegać nie tylko na prezentacji danych liczbowych i faktów dotyczących spółki, na ich interpretacji w aspekcie szerokiego otoczenia, głównie mak-rogospodarczcgo i sektorowego. Celem konstrukcji właściwych relacji jest wyjaśnianie inwestorom trudnych sytuacji finansowo-kadrowych, symptomów zniżki kursów akcji łub wstrzymania wypłaty dywidendy, a zarazem obiektywna prezentacja kondycji finansowej spółki i opracowanych realistycznych przedsięwzięć zarządu spółki, gwarantujących korzystne dla inwestorów zmiany w przyszłości. Zmierza to do ciągłego i systematycznego budowania oraz utrzymywania więzi (kontaktów) między uczestnikami relacji inwestorskich oraz do wyjaśnienia polityki zarządu i poprawy zaufania do niej. Ponadto ma wpływ na pozyskiwanie nowych inwestorów i utrzymanie dotychczasowych.
W podejściu marketingowym pojęcie relacji inwestorskich można rozpatrywać jako relację: akcje spółki-inwestorzy (tzn. produkt-akcje, klient-inwesior). W tych relacjach konkretne oczekiwania mają zarówno spółki (korzystna sprzedaż emisji akcji na rynku pierwotnym i obrót nimi na rynku wtórnym), jak i inwestorzy (wzrost kursów akcji, wyplata dywidendy). Podstawą tych relacji powinna być wiarygodna. przejrzysta i spójna informacja oraz wzajemne zaufanie. Jest to ważne chociażby z punktu widzenia identyfikacji zróżnicowanej, rozproszonej i anonimowej grupy inwestorów indywidualnych dysponujących stosunkowo niedużym kapitałem. Komunikowanie się z nimi jest możliwe głównie za pośrednictwem biur maklerskich i informacji w mediach. Jednak decyzje inwestorów indywidualnych, z uwagi na dekoncentrację ich kapitału, nie mają istotnego wpływu na notowania akcji
Z kolei inwestorzy instytucjonalni (fundusze inwestycyjne, emerytalne i ubezpieczeniowe) mają znacznie większe kapitały i charakteryzują się dużą ich koncentracją. Ponadto decyzje inwestycyjne tej grupy inwestorów dotyczące nabycia akcji — wynikające z profesjonalnego zarządzania opartego na wiedzy, doświadczeniu oraz dostępie do informacji — często mają duży wpływ na kształtowanie się kursów akcji spółek.