lit _J. Bendkowski, G. Radziejowska
=> transport kombinowany - transport intęrmodalny, w którym główna część przewozu (podróży) jest wykorzystywana przez kolej, żeglugę śródlądową lub transport morski, a początkowy i lub końcowy odcinek jest realizowany przez transport drogowy, tak krótko, jak to możliwe.
Transport intęrmodalny wymaga dodatkowych przeładunków oraz odpowiedniej technicznej infrastruktury. Przeładunek wymaga czasu, który jest elementem czasu dostawy. Transport intęrmodalny charakteryzuje się szeregiem zalet, do których należą:
• wzrost efektywności przewozów na duże odległości,
• lepsze wykorzystanie środków transportu,
• zmniejszenie uciążliwości transportu dla środowiska naturalnego, różnych sfer życia,
• rozwój infrastruktury logistycznej wokół terminali przeładunkowych,
• tworzenie naturalnych przesłanek do budowy centrów logistycznych.
Ponadto transport intęrmodalny jako alternatywa dla transportu samochodowego jest:
• bardziej punktualny i mniej zawodny,
• bezpieczny,
• mniej szkodliwy dla środowiska naturalnego.
Efekty z wykorzystania transportu intermodalnego można podzielić na trzy grupy:
• efekty ekonomiczne,
• efekty ekologiczne,
• efekty społeczne.
Efekty ekonomiczne polegają na:
• zmniejszeniu wydatków eksploatacyjnych (paliwo, czas kierowców, dłuższa żywotność samochodów ciężarowych),
• ograniczenie opłat drogowych (autostrady, tunele itp.),
• mniejsze zużycie dróg.
Efekty ekologiczne:
• ograniczenie zanieczyszczeń środowiska, emisji spalin,
• ograniczenie hałasu.
Efekty społeczne:
• wzrost bezpieczeństwa ruchu (wypadki, skutki następstw wypadków drogowych).
W odniesieniu do transportu intermodalnego w przewozach towarowych wysuwane są różne postulaty. Dwa z nich są istotne, mianowicie:
• realizacja dostaw typu home - home w możliwie najkrótszym czasie,
• redukcja kosztów transportu jako element strategii transportu intermodalnego. Spełnienie powyższych postulatów jest częścią strategii wobec transportu intermo*
dalnego.
Centrum logistyczne - element łańcuchów zaopatrzeniowych Przyczynami hamującymi rozwój transportu intermodalnego są:
• względnie wysokie koszty inwestycji budowy terminali kontenerowych,
• ryzyko inwestycyjne, wyróżniające się długim okresem zwrotu kapitału.
Z punktu widzenia koncepcji funkcjonowania centrów logistycznych właściwe jest
rozpatrywanie transportu kombinowanego. Rozwój transportu kombinowanego także w Europie następuje z problemami. Kolej porusza się w dużym stopniu bezkolizyjnie w stosunku do transportu drogowego, dysponuje technicznymi możliwościami wzrostu prędkości przewozów.
Dane statystyczne wskazują, że transport kombinowany jest droższy od transportu drogowego. Przyczyn tego jest kilka:
• mały wolumen przewożonych towarów,
• niska częstotliwość przewozów,
• niezrównoważone potoki towarowe (obfite w jedną stronę i ubogie w drodze powrotnej),
• problem „ostatniego kilometra'*, tj. długi czas od ostatniej stacji rozrządowej do terminala kontenerowego w stosunku do czasu przebycia trasy głównej.
Unia Europejska finansuje liczne projekty badawcze z zakresu wdrażania rozwiązań transportu intermodalnego, np. FV — 2000 (w latach 1998 - 1999) - Freight villeges. Centra logistyczne a przewozy intermodalne.
7.2.2. Transport Intęrmodalny w relacji do wybranych gałęzi transportu
Analizę relacji transportu intermodalnego można przeprowadzić w odniesieniu do:
• transportu kolejowego,
• transportu wodnego,
• transportu lotniczego.
Transport kolejowy w przewozach intermodalnych
Transport intęrmodalny typu szyna/droga posiada największy udział w przewozach lądowych jednostek ładunkowych. Rysunek 7.2 przedstawia główną zasadę intermodalności transportu kombinowanego szyna/droga.