Plany edukacyjno-zawodowe młodzieży w stadium eksploracji Schemat 6. Schemat podziału źródeł informacji
Źródła informacji
dokumentalne nicdokumcntalnc
pierwocnc wtórne pochodne zespołowe indywidualne
kombinowane
(oglÄ…dowo-sluchowc)
skierowujące zastępujące faktograficzne oglądowe słuchowe
piśmiennicze nicpiśmiennicze
publikowane niepublikowane
wydawnictwa wydawnictwa zwarte ciÄ…gle
periodyczne nieperiodyczne
piśmiennicze- piśmienniczo-
-samoistne -niesamoisme
wydawniczo- wydawniczo-
-samoistne -niesamoistne
Źródło: W. Pirog. Zagadnienia informacji i dokumentacji naukowej. Warszawa 1977. s. 23.
o tych dziedzinach rzeczywistości, które są reprezentowane przez poszczególne przedmioty nauczania. Źródłem informacji w podręczniku są opisy, wyjaśnienia, fotografie, rysunki, schematy, testy, polecenia.
Dla omawianego zagadnienia bardzo ważnym źródłem informacji jest charakterystyka zawodowa, która jest dokumentem zawierającym informacje o zawodzie. Charakterystyka zawodowa jest podstawą do opracowania programów nauczania dla edukacji zawodowej, a także tworzenia planów edukacyjno-zawodowych. Szerzej dokument ten omówimy w dalszej kolejności.
Najnowszymi źródłami informacji są programy multimedialne i Internet. Programy multimedialne zapisane są najczęściej na płytach CD-ROM. Nazwa jest skrótem od Compact Disc Read Only Memory, co oznacza — płyta jednokrotnego zapisu. Na ogół każdy program multimedialny posiada: tekst, ilustracje, zarówno rysunkowe, jak i zdjęciowe; sekwencje wideo; materiał dźwiękowy nagrania przemówień, odgłosów przyrody, muzyki.
Multimedialne programy na CD-ROM-ach prezentują wiele różnych typów publikacji. Jednym z nich są encyklopedie powszechne. Pierwszą polską edycją
Rozdział pierwszy. Teoretyczne założenia planowania kariery
tego typu jest Encyklopedia Multimedialna PWN. Przykładem innej publikacji tego typu jest Microsoft Encarta 97 Encyklopedia (Microsoft), wydana w języku angielskim. bazująca na 29-tomowej encyklopedii Funk and Wagnall. Zawiera bardzo bogaty materiał ilustracyjny, wiele odnośników do stron WWW oraz liczne opcje wyszukiwania.
Bardzo dużą grupę publikacji na CD-ROM-ach stanowią wydawnictwa informacji bezpośredniej, poświęcone jednej dziedzinie wiedzy. Są to elektroniczne odpowiedniki encyklopedii, słowników, atlasów, przewodników czy albumów.
Szczególnie atrakcyjną formę, ze względu na bogactwo elementów graficznych, filmowych i muzycznych, mają publikacje związane tematycznie ze sztukami pięknymi.
W postaci CD-RO.M-ów ukazują się również słowniki. Ich zaletą jest łatwość wyszukiwania informacji oraz wielki zasób słów. Przykładem jest Komputerowy słownik języka polskiego PWN. Inną grupę stanowią słowniki dwujęzyczne i wielojęzykowe. Zaczynają powstawać także pierwsze podręczniki multimedialne.
Obecnie coraz bardziej rozpowszechnianym sposohem zdobywania informacji staje się Internet, który' pomaga w zdobywaniu i przekazywaniu wiadomości. Sieć komputerowa o nazwie Internet jest przeogromnym źródłem informacji. Stwarza ona wręcz nieograniczone możliwości zarówno w zbieraniu i gromadzeniu informacji na potrzeby edukacji, jak też jej wysyłaniu.
Źródło informacji jest nośnikiem określonych treści, które uważa się za podstawowy czynnik skuteczności oddziaływania informacji.
Zakres informacji edukacyjnej
Zakres informacji edukacyjnej jest wyznaczany przede wszystkim przez charakter systemu edukacyjnego, który' nie jest systemem stabilnym, zamkniętym. Dokonuje się w nim proces różnicowania instytucji pedagogicznych, wyodrębniają się nowe funkcje i struktury organizacyjne. Przykładem są takie zjawiska, jak: różnorodność typów i poziomów szkół, różnorodność programów nauczania i podręczników, różnorodność form, metod i środków nauczania, kształcenie pozaszkolne, permanentne itd. Występują również zmiany w strukturze administracji szkolnej, co powoduje konieczność zapewnienia informacji w zakresie administrowania, kierowania i zarządzania oświatą.
Według Z. Rogowskiego'1, zakres informacji pedagogicznej powinien obejmować udostępnianie wszystkich informacji służących doskonaleniu funkcjonowania
,J Z. Rogowski. System informacyjny w ohńaae, [w:] T. Kowalewski, J. Tućrcj (red.). Usprawniani systemu informacji w zarządzaniu ttłmatą. Materiały na konferencje (Sulejówek, opite 19S6). Warszawa 1986, s. S-23.
63