]
Oznaczanie twardości całkowitej wody metodą kompleksometryczną
Twardość wody powodowana jest głównie zawartością rozpuszczalnych soli wapnia i magnezu, jest to tzw. twardość ogólna lub całkowita Tc. Twardość całkowita Tc (ogólna) jest sumą twardości węglanowej (przemijającej) 7U, i twardości niewęglanowej (stałej) Tnw.
7 = T + T
1c 1 vt' 1 nw
Twardość węglanowa (przemijająca) Tw spowodowana jest zawartością w wodzie rozpuszczalnych wodorowęglanów wapnia i magnezu Ca(HCC>3)2 i Mg(HC03)2.
Twardość niewęglanowa (stała) powodowana jest zawartością innych (poza kwaśnymi węglanami) rozpuszczalnych soli wapnia i magnezu, jak: siarczanów, chlorków, azotanów, itp. Miarą twardości wody są stopnie twardości: niemieckie, angielskie lub francuskie. W Polsce powszechnie stosuje się stopnie niemieckie, przy czym 1° niemiecki (°N) twardości wody oznacza zawartość 10 mg CaO (lub równoważną ilość 7,19 mgMgO) w 1 dnT wody.
Metoda kompleksometryczną wykorzystująca FOTA pozwala na szybkie i dokładne oznaczenie twardości wody zawierającej zarówno duże, jak i małe ilości jonów wapnia i magnezu.
Wykonanie oznaczenia
Odczynniki.:
• FDTA - roztwór o stężeniu 0,01 mol/dm'
• bufor amonowy (pH = 10)
• czerń eriochromowa T
Do kolby stożkowej o objętości 250 cm’ odmierzyć 100 cm3 badanej wody, dodać 2-3 cm' buforu o pH = 10, „szczyptę” czerni eriochromowej T i miareczkować roztworem FDTA do zmiany barwy z fioletowej na niebieską. Miareczkowanie wykonać 2-3 razy.
Obliczeń ie wyników
Twardość wody podaje się w stopniach niemieckich, dokonując następujących przeliczeń:
I mol CaO reaguje z 1 molem EDTA Mq, reaguje z 1 molem EDTA
[g w próbie]
-vCaO -'
-'•'CaO reaguje z cFr)TA • v,.;DTA _ MCaO ' CKD I A • VEDIA
1000
*CaO -
^CaO CK1)TA ' VKI)TA "próby
lg/dm’]
Przeliczając gramy na miligramy uzyskany wynik mnożymy przez 1000
-vCaO -
^CaO • c'r:DTA • vT:i) 1A • 1000 vpróby
[mg/dm1]
Przeliczenie mg CaO na stopnie niemieckie:
I °N odpowiada 10 mg CaO w 1 dna
x ”N odpowiada —cb^TA VF.D1A '
vpróby
r _ ^CaO CEPTA ■ vi:i) l A 1000 0
10vpróby L J
•Tuta ~ objętość EDTA [cm1] cEDTA - stężenie EDTA [mol/dm1]
AfcaO ~ niasa molowa CaO (56,08 [g/mol])
V6by - próby [cm'1]
207