Terapia rodzin Namysłowska48

Inn Rozdział 9

i.. , i, m mii i , i ,n ., nu- problemów ludzkich sięgają głęboko i wiele ■ u ii/, h.i /eby rodzina lub jednostka zmieniła się. Z tego, co doiyt lii /iis |)owiedziano, wynika też jasno, że osobowość terapeuty problemy przeniesienia i przeciwprzeniesienia odgrywają stosunkowo niewielką rolę w tym rodzaju terapii. Piszą oni, że kiedy ktoś zmienia orientację z indywidualnej na interpersonalną, wiele problemów w psychoterapii zaczyna widzieć w innym świetle.

Rozdział 10. Terapia strategiczna

Jeśli przyjmiemy hipotezę, że system rodzinny składa się z sieci perwersyjnych trójkątów, powstaje pytanie jak się stało, Że rodzina jest taka, dlaczego jej członkowie ciągle powtarzają zaburzone zachowania i jak należy zmienić taki system.

J. Haley w: Zuk, Boszormenyi-Nagy 1967, s. 23

Terapia strategiczna w większości podręczników terapii rodzin omawiana jest osobno, mimo jej niewątpliwych związków z terapią interakcyjno-komunikacyjną. Również dwoje terapeutów, z których nazwiskami jest utożsamiana: Madanes i Haley (zob. bibliografia) traktują ją jako terapię opartą na teorii komunikacji. Gdybyśmy chcieli przywołać podstawy teoretyczne terapii strategicznej, należałoby odwołać się do omówionej poprzednio terapii interakcyjno-komunikacyjnej. Spróbujemy więc jedynie pokazać pewne różnice pomiędzy oboma typami terapii oraz przedstawić wkład Haleya oraz innych jej przedstawicieli — Madanes, Stantona (1981, 1988) oraz Zuka i Boszormenyi--Nagy (1967, 1981). W klasycznym dziś artykule Toward a theory of pathological systems Haley (1967) wprowadza pojęcie perwersyjnego trójkąta. Jego cechy są następujące:

1) jedna z osób w trójkącie jest z innej generacji niż dwie pozostałe,

2) koalicje tworzą w trójkącie osoby z dwu różnych generacji przeciw trzeciej,

3) istnienie tej koalicji jest negowane.

W trójkącie dochodzi więc do ukrytego zatarcia granic pokoleniowych, a to powoduje, że system rodzinny staje się patologiczny. Haley pisze, że taki układ rodzinny, w którym dwie osoby z dwu różnych generacji pozostają w koalicji przeciw trzeciej, znaleźć można w literaturze, sztuce filmowej i mitach. Jego bohaterowie zmieniają się wraz ze zmianą kultury i jej norm. Trójkąt edypalny to nic innego niż tylko taki właśnie trójkąt. Inny „słynny” trójkąt występuje w Lolicie Nabokova