( 34 )
nastrojeniem Jo swoiey potrzeby praw fizyki, chemii, mechaniki i t. p. dowodzie w dziełach drukiem ogłoszonych niepodobieństwa u/vci:. pary za siłę poruszaiącą, wtenczas nawet gdy statki takowem mechanizmem opatrzone, krążyły ihj około brzegów pójnocney Ameryki. Jakaż iest prawda, któraby się nie dała zaprzeczyć? Co do mnie, nie tylko przekonany iestem nayinoenićy o niez1 czonych korzyściach projektowanej" drogi, ale nadto w'wykonaniu iey niespostrzegam nictjlko niepodobieństwa, ale nawet wielkich trudności. Jakoż, gdyby przy zakładaniu fundamentu napływ7 wody miał za wicie utrudniać postęp roboty, natenczas użyty niby został sposób prowadzenia drogi cząstkowo po 80 slóp długości. W takowym bowiem razie poczynaiąc od stałego brzegu, uczyniony wał na około prowadzić sio maiącey drogi, w kształcie nieiako pierścienia, nie tylko zmnieyszy ilość przeciekajnc-ey wilgoci, nie lylko dogodnym byłby wprowadzeniu fabryki, ale nadto ićy nie wielka rozległość z zaokrąglonym kształtem przy znacznej wysokości, zapewnić może od wszelkich yiydarzyć się mogących przypadków, wezbrania letniego wody. Co większa, tama takowa na zimę nawet zostawiona bydź może, bo chociażby iat gwałt wody i lodów naruszył, lub nawet i zniszczył; to lednak z tego W'zględu żadnych pravw"e nie będzie szkód lak znakomitych, aby te obok ważności dzielą zasłużyć mogły7 na inka uwagę. W takowym tylko przypadku prowadzenia drogi, postęp iey byłby mcco łeniwszym, aniżeli w sposobie jńbrwey okazanym, gdyż tu nie moźnaby nżyć tak wielkićy liczby rak rzemieślników i tama wraz z drogą postępując ustawicznie, musi wymagać większego czasu, przez znoszenie iednćy strony, a sypanie następnćy. Zamiast wuęc dwóch lat, wyżey przeznaczonych na ukończenie projektowaney drogi, pierwszym sposobem, ostatnim potrzebaby lat, trzech. T.ccz w tym razm zapobiegacie, aby wielki kapitał nie zostawał przez długi czas w nieczynności, można wynagrodzić opóźnienie drogi, przez jednoczesne stawianie zjazdów, a tym sposobem we trzy lata właściwćy labryki, podobnie iak w pierwszym razie droga może bydź ukończoną. I
Jedna tu tylko zdaie się’ zachodzić niedogodność, gdyż zapytać się można, iakim sposobem użyic się w t.ym razie machina parowa? czyli la równie postępować ma wraz z drogą, czyli też znaydować się nieruchomą na brzegu. W pierwszym bowiem razie wielkaby była niedogodność z iey ciągłego przenoszenia, w drugim niesposobnośe do czynienia zamierzonej' przysługi. IJecz zbyt łatwo na takowe uwagi można odpow iedzićć. Albowiem rzuciwszy tylk° okiem na figurę 2. bib 6, spostrzegimy otwory l.m. idące przez całą długowi drogi, a które czekaią tylko na takowy użytek przeznaczenia. Takowymi to odpły waiąca woda z mieysea obiętego tamą aż do brzegu gdzie umieszczoną iest machina, oddaloną zostanie bez nay mnieyszy eh trudność’’ zewnątrz muren "VV takowym sposobie prowadzenia fabryki, oprócz sklepienia opisanego wyżey, mur ścienny także prowadzonymby bydź musiał w pcwnćy pochyłości ustępów podstawa w lcsztal-