HARODSiKY UWU
zamaskować „mówione" pochodzenie swoich herbów, wymyślając bohaterskie legendy, aby wyjaśnić ich genezę i znaczenie ~ najsłynniejszy' jest tu przypadek rodziny Visconti;ł9 — arystokratyczna rody niemieckie i austriackie nie wstydziły się swoich „mówiących" emblematów i z dumą podkreślały związek łączący nazwisk z figurą, Związek ten, czysto kojarzący się z rebusem lub kalamburem, nie jest postrzegany jako coś wstydliwego; hrabiowie Henncberg z dumą pokazują swoją kory [Hemie) siedzącą na górze (JBeij); hrabiowie Thierstein dobrze siy bawią, zmieniając et jakiś czas zwierzy {7Vr) swojego herbu: raz jest to lania, innym razem pies, wilk alUi baran, zawsze jednak stoi na kamieniu |S/cin), aby obie Jigury razem mogły stanowić rebus; potężni panowie Wolkcnstein z Tyrolu, nul, który wydal dwóch poetów, demonstrują swoją osobliwą herbową tarczy iranche-nc-bule, podzieloną ukośnie pasmem w kształcie chmur (Wolkcn). Herb mówiący, bardziej niż jakakolwiek inna formula — uruchamiając proccs prawdziwie mnemotechniczny — odwołuje siy do pamięci ciągłości rodu za pomocą nazwy jasno wyrażonej przez jedną lub kilka ligur stanowiących autentyczne dziedzictwo cm-blematyczne.
Język he oldyki
Początkowo herby opisuje siy w językach miejscowych, a mc po łacinie, prawdopodobnie dlatego, żc Kościół nic uczestniczy w procesu powstawania nowych emblematów'. A ponieważ ich
,ły Visctii ti, książęta Mediolanu i hrabiowie ł\ivii, na początku władają jedynie ziemiami / ngarii, których nazwa kojarzy się z nazwą węża (urign**!. Prawdopodobnie ich dynna figura heraldyczna przcdstawiaiaca gu/we (węza-smoka) była początkowo figurą mówiącą związaną z nazwą tych ziem Jednak iuz w połowie XIV w ;ku zrodziła się następująca legenda: Bonifacy, pan Ibdwy, poślubia Blankę, cór ty księcia Mediolanu. Mają syna Itodczas gdy ojciec wakzy z Sawce-nami, syn; rataje porwany z kołyski przez ogromnego węza i pożarty. Bonifacy po powrocie z krucjaty rusza na poszukiwanie węza. IW wielu przygodach znajduje gp w iesie zaczyna z mm walczyć. Z bożą pomocą udaje mu się go zwyciężyć i zmusić d) wyplucia dziecka, cudem jeszcze żyjącego Legenda ta ma typową dla baśni strukturę narracyjną. Wyjaśnia tez, dlaczego ród Visconti nu w herbie i w klejnocie węza wypluwającego dziecko. Nic wiadomo tylko, skąd wzięło się dziecko i jak na podstawie emblematu powstawała legenda Niestety dotąd nic stalą «i ona przedmiotem badati naukowych Br /Wojenne mimuturuk d'hćraldupi Ja dtuier: mythnlagic, ntuW. potroić, ites on&ite* on XVf materiały i mtędzynarodowei konfeicncii hctoldwznci (La lyme hme, |uf dzrrink M Knurlki 1990, * <1641, nr U