larsen0876

876 II Anestezjologia ogólna

-    obrzęk górnych dróg oddechowych, nie wyłączając krtani z chrypką i stridorem z niebezpieczeństwem uduszenia,

-    rozszerzenie naczyń włosowatych i zawłosowa-tych naczyń żylnych ze spadkiem cis'nienia tętniczego krwi,

-    tachykardia,

-    zaburzenia rytmu serca,

-    nudności i wymioty, kurcze żołądka i jelit,

-    zatrzymanie akcji serca,

-    bezdech.

Uwolnienie histaminy przy reakcjach anafliaktoi-dalnych jest odpowiedzialne za podobne objawy kliniczne (zob. tab. 32.5). Wielokrotnie podczas uwalniania histaminy dochodzi tylko do reakcji skórnych: pokrzywki, pęcherzy, rumienia, świądu lub piekącego bólu.

Przy stężeniu histaminy w osoczu powyżej 1 ng/ml występują reakcje uogólnione, najczęściej: tachykardia, tachyarytmia, jak również kurcz oskrzeli. Wzrost ciśnienia tętniczego krwi, objawy dusznicowe spowodowane skurczem naczyń wieńcowych oraz zawał mięśnia sercowego, podwyższone ryzyko choroby zakrzepowo-zatorowej, niewydolność oddechowa w okresie pooperacyjnym i ostre owrzodzenie błony śluzowej żołądka mogą być postrzegane również jako następstwa wzrostu stężenia histaminy w osoczu w pierwszych dniach po operacji.

Jeśli stężenie histaminy w osoczu przekracza 10 ng/ml, należy się liczyć z silną reakcją zagrażającą życiu.

8.6 Leczenie

ł Najważniejsze postępowanie w leczeniu ciężkich reakcji anafilaktycznych i anafilaktoidalnych polega na natychmiastowym dożylnym podaniu środków zwiększających objętość krwi krążącej (koloidy i krystaloidy ok. 1000 ml lub w zależności od stanu klinicznego) lub dożylnym podaniu 0,05-0,2 mg adrenaliny.

Adrenalina hamuje silną reakcję naczyniową, dalsze uwalnianie histaminy oraz znosi kurcz oskrzeli, natomiast dostarczenie środków zwiększających objętość krwi krążącej wyrównuje ich względny deficyt wewnątrznaczyniowy.

Dalsze postępowanie:

►    Leki blokujące receptor H,, np. dimetinden (Fe-nistil) l-2 amp., czyli 4-8 mg lub 0,1 mg/kg i.v.

►    Leki blokujące receptor H₂, np. cimetydyna (Cimetidna) 1-2 amp., czyli 200-400 mg lub 5 mg/kg i.v.

►    Kortykosteroidy w dużej dawce, np. 8-40 mg deksametazonu (Dexaven) lub metyloprednizo-lon (Solu-Medrol) 1 g i.v. (działanie występuje dopiero po 10 min).

►    Salbutamol przy utrzymującym się kurczu oskrzeli.

Dodatkowo ewentualnie lek obkurczająey naczynia; w przypadku zagrażającej asfiksji natychmiastowa intubacja dotchawicza; resuscytacja krążeniowo-oddechowa.

Antagoniści receptorów histaminowych. Podanie kombinacji leków blokujących receptory H, i H₂ - dimetindenu i cimetydyny - służy przede wszystkim przeciwdziałaniu reakcjom anafilaktoi-dalnym. Antagoniści receptorów H, są przydatni w leczeniu reakcji skórnych. Należy wziąć pod uwagę, następujące stwierdzenie:

I Antagoniści receptorów histaminowych nie są lekami pierwszego rzutu podczas postępowania leczniczego w przypadku wystąpienia zaburzeń w dynamice układu krążenia podczas anafilaksji i reakcji anafilaktoidalnych.

Jeżeli pierwotne zwiększenie objętości krwi krążącej oraz podanie amin katecholowych, takich jak adrenalina, nie prowadzi w krótkim czasie do stabilizacji parametrów układu krążenia, można podać leki blokujące receptory H| i H₂, najlepiej w skojarzeniu.

Kortykosteroidy. Zapobiegają one wystąpieniu powtórnej reakcji anafilaktycznej oraz późnych reakcji alergicznych, gdyż niektóre z nich mają charakter dwufazowy (reakcja na środki cieniujące, ukąszenia owadów itp). Kortykosteroidy mogą znieść objawy reakcji anatilaktoidalnej w ciągu 24 godz.

W ciągu 1-2 godz. od podania kortykosteroi-dów następuje ich właściwe działanie przeciwzapalne, a po 30 min - działanie o charakterze stabilizującym błony komórkowe, jeżeli podano je w bardzo dużych dawkach.

I Reakcje ze strony układu krążenia nie są wskazaniem do podania kortykosteroidów, tak jak również przejściowe reakcje skórne podczas znieczulenia. Ich zastosowanie jest wskazane podczas typowych reakcji alergicznych, w których bierze udział immunoglobulina E.