Magazyn6101

145

ORDYNACJA PODATKOWA

wach drugą instancją jest Min. Skarbu. Właściwość miejscowa kieruje się wedle zasady terytorjalnej, mianowicie miejsca zamieszkania względnie wykonywania opodatkowanego przedsiębiorstwa dla podatków osobistych, miejsca położenia przedmiotu opodatkowania dla podatków realnych. Komisje odwoławcze stoją poza hierarchją biurokratyczną i stanowią formę udziału obywateli w administracji skarbowej, mając poza tem do pewnego stopnia zapewnioną niezawisłość. Na czele komis] i stoi urzędnik ministerjalny, niezawisły od władzy skarbowej II instancji, przy której komisja urzęduje. Członkowie komisji w ilości 24 lub 36 powołani są z grona płatników po połowie podatku obrotowego i dochodowego, w tem połowa przy współudziale organizacji samorządu gospodarczego i zawodowego. Komisje orzekają w sekcjach sześcioosobowych, w pełnym składzie zaś opinjują projekty norm szacunkowych oraz orzekają w sprawach, przekazanych przez przewodniczącego, jeśli on uznał uchwałę sekcji za niezgodną z prawem lub dowolną.

Postępowanie uregulowane przez ordynację jest w zasadzie postępowaniem z urzędu, a jego celem jest stosowanie ustaw podatkowych do stanu faktycznego, ustalonego zgodnie z postulatem prawdy materjalnej. Wszyscy obywatele mają obowiązek współdziałania z władzami skarbo-wemi, a to tak we formie dostarczania pewnych ustawowo określonych informacyj w ustalonych terminach, jak we formie składania zeznań w charakterze świadków lub biegłych, udzielania wiadomości z prowadzonych akt, ksiąg i dokumentów i zezwalania na wgląd do nich na żądanie władzy, wyrażone w związku z konkretną sprawą podatkową. Obowiązki płatnika podatku nie różnią się zasadniczo od obowiązków osób trzecich; dochodzi do nich tylko obowiązek składania zeznań do podatków obrotowego i dochodowego. Zeznania te jednak nie stanowią aktu proceduralnego, rozpoczynającego i warunkującego postępowanie wymiarowe, jest to tylko szczególniejsza forma obowiązku dostaiczanie władzy pewnych informacyj w pewnych terminach. To też nie-złożenie zeznania nie wpływa w zasadzie na sposób dokonania wymiaru, lecz tylko naraża płatnika na karę. Postępowanie wymiarowe toczy się w odniesieniu do wszystkich płatników, ujawnionych przez władze skarbowe wedle tych samych zasad i zmierza do ustalenia podstaw wymiaru zgodnie z rzeczywistością. Jakkolwiek inicjatywa płatnika nie jest potrzebna do wszczęcia i przeprowadzenia postępowania wymiarowego, jednak ma on prawo do takiej inicjatywy i wykorzystanie tego prawa daje mu w pewnych wypadkach pewne korzyści proceduralne. Złożenie zeznania pociąga za sobą obowiązek władzy jego zbadania i porównania z posiadanemi materjałami. W razie rozbieżności może władza wzywać płatnika do wyjaśnień, w wypadku zaś oparcia zeznania na księgach handlowych lub gospodarczych oraz w wypadku braku w zeznaniu danych o pewnem źródle dochodu, o którem władza ma wiadomość skądinąd, ma nawet obowiązek zażądania od płatnika wyjaśnienia przy wskazaniu mu konkretnych okoliczności, wymagających wyjaśnienia. Dowody, ofiarowane przez płatnika w związku ze złożonemi przez niego wyjaśnieniami muszą być przeprowadzone, chyba że teza dowodowa jest przez władzę uznana za niesporną, lub nie ma wpływu na ocenę stanu faktycznego, miarod; jnego dla sprawy, albo dowód jest dla przeprowadzenia danej tezy oczywiście niezdatny. Postępowanie dowodowe jest również przeprowadzane przez władze z urzędu; płatnik ma zagwarantowany współudział w tem postępowaniu tylko przy oględzinach lokalnych, lustracjach przedsiębiorstw i badaniu ksiąg handlowych płatnika. Do przeprowadzenia innych dowodów płatnik nie musi być wzywany, chyba że chodzi o przesłuchanie świadków lub biegłych pod przysięgą przez sąd. Szczególnie uprzywilejowanym środkiem dowodowym są księgi, pod warunkiem ich prawidłowości, t. j. zgodności z przepisami prawa i zasadami buchał -terji i rzetelności. Księgi takie „stanowią podstawę do wymiaru podatków", a więc ustalone w takich księgach dane są pod względem cyfrowym dla władz wiążące, nie krępując ich jednak w prawnej ocenie zaszłości księgowych pod kątem widzenia przepisów materjalnego prawa podatkowego. Rozporządzenie wykonawcze ustala warunki, jakim winny odpowiadać księgi handlowe „uproszczone" oraz księgi gospodarcze, prowadzone przez osoby, nie zobowiązane do prowadzenia księgowości kodeksowej. Każdy wymiar musi być sformalizowany we furmie nakazu płatniczego, któ-

fincykjopedja nauk politycznych. 10