Co do kolorytu w swych obrazach, mało nań zwracał uwagi Ucello, widzieć więc możemy w jego obrazach konie czerwone lub niebieskie, to samo zresztą widzieć można i w pracach Giotta, a głównie w malarstwie witrażowem epoki gotyckiej, gdzie mało uwagi zwracano na prawdę naturalistyczną, ale zwracano uwagę na efekt plamy kolorystycznej.
DOMENICO VENE/iANO (1400—1461) również w swych pracach okazał się naturalistą, widzącym charakter w brzydocie form i rysów, chociaż niektóre malowane przez niego portrety kobiece posiadają dosyć wdzięku.
Pod względem koloru prace jego stoją o wiele wyżej od dzieł obu powyższych mistrzów, gdyż posiadają jasne, prawie świetliste tony swych lekkich i harmonijnie zestawionych barw.
Charakterystyczne i ciekawe są początki portretu, jak się on rozwijał w malarstwie włoskiem w epoce wczesnego renesansu. Najwcześniejsze portrety, jakie wykonane zostały w pierwszej połowie XV stulecia, są wykonane w profilu, ostro, silnie i twardo odrzy-nające się od równego tła ciemnego, które następnie zamienia się na tło nieba lub ożywione zielenią. Takiemi są prace, jakie wykonał VlTTORE PlSAENELLO (1380—1451), malarz z Verony, znakomity medalier i twórca tego działu drobnej rzeźby1. To też malowane przez niego portrety noszą na sobie charakter traktowania medalierskiego.
Podobnie jak Pisanello, traktowali portrety ostro, po rzeźbiar-sku w profilu, trzymając się natury jak najwierniej, i inni artyści tej epoki, nadając temu rodzajowi malarstwa specyalny charakter. Do takich portretów należy bardzo charakterystyczna podobizna młodej kobiety, należącej do florenckiej rodziny Bardich (muzeum Poldi w Medyolanie), autorstwo tego portretu jest przypisywane
13
Pisano, albo Pisanello, jest twórcą medalierstwa w nowoczesnem pojęciu. Starożytni bili monety tylko, a medale (u Rzymian) posiadały również znaczenie monet, lecz nie służyły nigdy dla upamiętnienia jakiegoś zdarzenia, czy uczczenia wybitnej osobistości, czemu obecnie służy zapoczątkowane przez Pisanella medalierstwo. Najpierw wykonany przez niego medal z portretem przedostatniego cesarza bizantyńskiego Jana Paleologa, miał upamiętnić pobyt tego monarchy we Włoszech, w celu skłonienia papieża i książąt europejskich do urządzenia wyprawy przeciw Turkom, której rezultatem była klęska pod Warną.