55
Warunki lekarskotechniczne.
mięźliwości należy odróżnić czasową, mianowicie podczas, oraz na krótko przed i po menstruacji małżonki. Na podstawie doświadczenia czas ten szczególnie sprzyja poczęciu. W Niemczech zwłaszcza przedstawiciel katolickiej medycyny pastoralnej, lekarz C. C a p e 11-m a n1) zwrócił uwagę na to postępowanie, gdyż polecił wstrzymywanie się od stosunków w czasie 2 tygodni po rozpoczęciu się menstruacji, a 3 — 4 dni tuż przed rozpoczęciem nowej. Metoda ta bynajmniej nie jest bezskuteczną. Na nią pierwotnie zwrócił uwagę francuski zoolog Po uch et2); spostrzeżenia bowiem dokonane przez S i e g 1 a3) w czasie wojny co cło czasu poczęcia i dni urodzin dzieci urlopowanych żołnierzy, dowodzą nam, iż rzeczywiście czas po menstruacji jest najpewniejszym dla zajścia w ciążę. Mimo to jednak należy odrzucić propagowanie częściowej wstrzemięźliwości, jako środka do uregulowania ludzkiego rozrodu. Nie zapobiega ona bowiem poczęciu z powodu swej niepewności w danych poszczególnych wypadkach. Tej pewności muszą domagać się medycyna i higjena, a z drugiej strony, gdyby ją powszechnie lub tylko częściowo ludzie przyjęli, zmniejszyłaby bezwątpienia liczbę urodzin w sposób niepożądany, t. j. bez względu na wartość oczekiwanego potomstwa. Nie można przeto wogóle pojąć, jak mógł kościół katolicki, który zazwyczaj zabrania używania środków prewencyjnych, zgodzić się właśnie na zalecenie Capellmana. Stało sio to przypuszczalnie wskutek stanowiska, jakie zajął katolicyzm we Francji, gdzie okólnik diecezjalny kardynała G o u s e t a, arcybiskupa Reims z dnia 22 lutego 1866, na zapytanie Dr A v r a r d a „Num licitus est matrimonii usus in periodo aąuesico solummodo?" zezwolił na powyższe postępowanie. Ojciec H. Muckermann, uchodzący obecnie w Niemczech za miarodajnego rzeczoznawcę kościoła katolickiego w sprawach biologicznych i eugenicznych, unika wogóle w swych pismach zajęcia stanowiska co do tego postępowania. W potocznej mowie nie uważa się wprawdzie czasowej lub zupełnej wstrzemięźliwości płciowej za środek prewencyjny. Mimo to jednak, trzeba pamiętać, że należy je stawiać co do istoty i działania na równi z innemi środkami prewencyjnemu
Poszczególne sposoby, zapobiegające poczęciu, należy różnie oceniać według sposobu zastosowania, pewności, przyjemności, wpływu na zdrowie i możliwości ich rozpowszchnienia. Należy domagać się, by środek, który ma być ogólnie polecany, ani nie szkodził zdrowiu, ani nie wyłączał uczucia rozkoszy, co stanowi istotę stosunku nie mającego na celu zapłodnienia, a przytem był pewny w swein działaniu. Prócz tego, należy rozróżniać, czy sposoby te mają stanowić tylko czasową zaporę zapłodnienia, czy też stałą, a dalej czy stosować się je
C. Capcllman, Fakultative Sterilitat ohne Verletzung der Sittenge-setze. Aachen 1807, 14. Taus.
F. A. Po u eh et, Theorie positive de la fecondation des mammiferes. Paris 1842.
P. W. S i e g e 1. Die Bedeutung des Kohabitationstcrniins fiir die Be-frunchtungs fahigkeit der Fiau. Miinch. nied. Woch. 1016. Na 21.