92 Hfalena 1 dobrostan zwierząt gospodarskich
kich czynników mikroklimatycznych (fizycznych, chemicznych, biologie*, nych) na optymalnym poziomie (lub zbliżonym do optymalnego), nie po. wodując przy tym szkodliwych przeciągów i nie dopuszczając do zbyt du. źych strat ciepła w budynku.
Wentylacja pomieszczeń inwentarskich ma zasadnicze znaczenie nie tylko dla zdrowia i produkcyjności zwierząt, ale także dla zachowania pej. nej wartości technicznej budynku. Przeciwdziała ona bowiem zawilgoceniu przegród konstrukcyjnych i urządzeń wewnętrznych budynku, a w ten sposób wydłuża okres jego eksploatacji.
Zadania wentylacji
Wentylacja jest podstawą funkcją mikroklimatogenną budynków in-wentarskich, a do jej szczegółowych zadań należy:
* usunięcie nadmiaru pary wodnej, pyłów, drobnoustrojów i szkodliwych domieszek gazowych (CO2, NH3, H2S i in.)
* utrzymanie temperatury powietrza wewnętrznego na możliwie optymalnym poziomie i niedopuszczenie do nagłych jej zmian
* zapobieganie kondensacji pary wodnej na wewnętrznych przegrodach konstrukcyjnych
* usunięcie nadmiaru abiotycznego i biotycznego ciepła oraz wywołanie ruchu powietrza (ochładzanie) w okresie letnich upałów
| równomierne doprowadzenie zwierzętom świeżego powietrza w granicach przyjętych norm.
Istnieje wiele rodzajów i odmian wentylacji, ale najogólniej można ją sklasyfikować następująco:
• wentylacja grawitacyjna
• wentylacja mechaniczna
• wentylacja grawitacyjno-mechaniczna (kombinowana)
• wentylacja „gruntowa”
• wentylacja z recyrkulacją (filtracja powietrza)
• wentylacja z rekupcracją (wymienniki cieplne)
• klimatyzacja.
Zasady działania wentylacji grawitacyjnej
Wentylacja grawitacyjna (nawiewno-wyciągowa) działa na zasadzie różnicy temperatury i ciśnienia powietrza oraz zjawiska deflekcji (rys. 3.1). W skład urządzeń wentylacji grawitacyjnej wchodzą:
• urządzenia nawiewne (najczęściej otwory w ścianach długich budynków)
• urządzenia wyciągowe (kanały pionowe zakończone wywietrznikami).
Sprawne odprowadzenie zanieczyszczonego powietrza z pomieszczenia zależy od następujących czynników:
• różnicy temperatur (tw - tj; im jest ona większa, tym efektywniej działa wentylacja (minimalna 5 °C)
• różnicy wysokości wlotów kanałów nawiewnych i wylotu kanałów wyciągowych (h); im jest ona większa, tym wymiana powietrza jest szybsza (min. 4 m - mierzone w pionie)
• powierzchni przekroju kanału wyciągowego; im jest ona większa, tym działanie wentylacji jest lepsze (minimalny przekrój kanału - 0,30 x 0,30 m; optymalny — 0,70 x 0,70 m)
• izolacji termicznej kanału wyciągowego, zabezpieczającej przed kondensacją pary wodnej na zimnych powierzchniach ścian kanału
• obecności wywietrzników (deflektorów) wspomagających wentylację, gdy różnica temperatury wewnątrz pomieszczenia i na zewnątrz jest mniejsza niż 5 °C; z punktu widzenia aerodynamiki najlepsze są deflek-tory typu Chanarda, usytuowane co najmniej 0,5 m nad kalenicą dachu
• stosunku ogólnej powierzchni kanałów wyciągowych do nawiewnych (optymalny stosunek od 1:1 w lecie do 3:1 w zimie).
Ryś. 3.1. Schemat wentylacji grawitacyjnej (fot. firma Polnet)
Zasady działania wentylacji mechanicznej
Wentylacja mechaniczna (wymuszona) działa na zasadzie nawiewu bądź wyciągu (lub nawiewu i wyciągu) powietrza za pomocą wentylatorów elektrycznych, jedno- lub trójfazowych, osiowych lub promieniowych.
Wydajność wentylatorów nawiewnych i wyciągowych powinna być regulowana automatycznie za pomocą:
• termostatów (czujniki temperatury)
* humidostatów (czujniki wilgotności)