Polska Poezja XV w 61

42 POLSKA POEZJA ŚWIECKA XV WIEKU

Podał jemu ryby s morza Chcąc go zbawić wszego gorza;

¹²⁵ Polecił mu rajskie sady

Chcąc ji zbawić wszej biady.

To wszytko w jego moc dał.

Jedno mu drzewo zakazał,

By go owszejki nie ruszał ¹³⁰ Ani się na nie pokuszał,

Rzeknąc jemu: „Jedno ruszysz,

Tedy pewno umrzeć musisz!”

Ale zły duch Jewę zdradził,

Gdy jej owoc ruszyć radził.

¹³⁵ Ewa się ułakomiła,

Śmiałość uczyniła.

W ten czas się ja poczęła,

Gdy Ewa jabłko ruszyła,

Adamowi jebłka dała,

¹⁴⁰ A ja w onem jebłk[u] była.

Adam mie w jebłce ukusił,

Przeto przez mię umrzeć musił — w. 123 podać — powierzyć, przekazać.

w. 124 zbawić — uchować, uchronić; wszego gorza — każdego nieszczęścia, nędzy, cierpienia.

w. 125 polecić — powierzyć, oddać pod opiekę, w. 126 biada — bieda, nieszczęście.

w. 128 jedno drzewo zakazał — co do jednego drzewa uprzedził, przykazał.

w. 129 owszejki — w ogóle, wcale.

w. 130 pokuszać się — próbować, sięgać zuchwale.

w. 131 rzeknąc — mówiąc; jedno — gdy tylko.

w. 132 pewno — z pewnością, niewątpliwie.

w. 133 zły duch — szatan; zdradzić — oszukać, zwieść.

w. 136 śmiałość — zuchwałość, czyn zuchwały.

w. 139, 140 jebłko — tak w rkps.

w. 140 w’ onem — w owym.

w. 141 w jebłce — w jabłku; ukusić — ugryźć, zjeść, w. 142 przeto — dlatego; musie — musieć.

W tem Boga barzo obraził I wszytko swe plemię zaraził.

MAGISTER

dicit

¹⁴⁵ Miła Śmirci, racz mi wzjewić, Przecz chcesz ludzie żywota zbawić. Czemu twą łaskę stracili —

Zać co złego uczynili?

Chcem do ciebie poczty nosić,

¹⁵⁰ Aby się dała przeprosić;

Dałbych dobry kołacz upiec,

Bych mógł przed tobą uciec.

MORS

dicit

Chowaj sobie poczty swoje, Rozdrażnisz mię tyle dwoje!

¹⁵⁵ W pocztach ci ja nie korzyszczę, Wszytki w żywocie zaniszczę.

w. 144 wszytko plemię — całe potomstwo, ród; zarazić — zatruć, skazić.

w. 145 wzjewić — wyjawić, powiedzieć, w. 146 przecz — dlaczego, w. 148 zać — czy ci.

w. 149 chcem — chcemy; poczta (l.m. poczty) — dar, upominek, w. 150 aby — abyś.

w. 151 kołacz — ciasto obrzędowe, pieczone najczęściej na wesela; również synonim podarunku, nagrody (np. poseł' przynoszący szczęśliwą nowinę dopominał się „kołacza”); tutaj ma wyrażać gest przyja-i źni ze strony mistrza.    J

w. 153 chować sobie — zatrzymywać sobie, w. 154 tyle dwoje — podwójnie, dwa razy tyle. w. 155 korzyścić (w czymś) — pragnąć, pożądać czegoś, w. 156 zaniszczyć — zgładzić, wygubić.

n

BN 1/60 (Polska poezja świecka XV wieku)