w którym stałe B i A są określone równaniami:
FD |
(9.8) |
FD . _ | |
TTe |
(9.9) |
ę r0«0, AB— FD\Va równanie 9.7 przechodzi w równanie
Do wyznaczenia stałych szybkości wchłaniania i eliminacji substancji leczniczej po podaniu pozanaczyniowym opracowano kilka metod, z których najprostszą jest metoda graficzna. Zasadę jej wyjaśnia następujący przykład rachunkowy.
Przykład
Rozwiązanie. Podane wyniki oznaczeń antybiotyku w osoczu układa się w tabeli, jak w przykładzie na str. 118, a następnie przenosi się na papier półlogarytmiczny dane z obu kolumn, otrzymując wykres jak na ryc. 9.7.
obserwowane Cob.. Img/1]
ekstra polowine Cekjirtp. fm8^1
25,7
40.5
40.5
Przedłużając opadający odcinek krzywej aż do przecięcia z osią rzędnych, znajduje się WartoitS stałej B =* 52,56 mg/1. Stałą szybkości eliminacji oblicza się z równania: ln C,—In C,
analogicznego do wyrażenia stosowanego przy obliczaniu tej stałej po dożylnym podaniu leku, otrzymując:
„ _ ln 53,6—ln 20,7 10 h
- 0,1 h-‘
138 Zarys biofarmacji
Ryc. 9.7. Graficzna metoda wyznaczania stałych szybkości wchłaniania eliminacji (objaśnienia w tekście)
6 6 10 tlhl
2
Odejmując doświadczalnie znalezione stężenie substancji leczniczej w osoczu (kolumna druga tabeli wyżej) od wartości odczytanych na przedłużeniu odcinka krzywej opisującej eliminację (Ceu.rap., kolumna trzecia) otrzymuje się punkty (kolumna czwarta w tabeli wyżej), które układają się: na prostej przecinającej oś rzędnych w punkcie A - 105,85 mg/l. Współczynnik kierunkowy tej prostej, będący stalą szybkości wchłaniania, oblicza się z równania:
Podstawiając pod C; i C't wartości odpowiadające stężeniom w czasie f, - 0,5 h i r, -- 4h otrzymuje się:
_ ln 53,6—ln 0,3 ** “ 3,5 h
Fakt, że obie proste przecinają się w punkcie, którego współrzędna t jest różna od zera, świadczy o tym, że wchłanianie substancji leczniczej z miejsca podania zaczyna się z opóźnieniem równym T„. Wartość tego opóźnienia wchłaniania można obliczyć z równania
9.10:
tości stałych B, A
(9.10)
C - 52,56e-0,1'—105,85 e_l,s‘
W rozpatrywani Ponieważ K =
Posanaczyniowe podawanie leków 139